مواد هوشمند یا مصالح هوشمند (به انگلیسی: Smart Materials) یا ساختارهای هوشمند، مجموعه‌ای (یا جزئی از مجموعه) دارای کارکرد مهندسی هستند که در آن‌ها ساختار دارای توانایی درک و فعال‌شدن را به منظور انجام کار دارد. آلیاژهای حافظه‌دار نوعی از مواد هوشمند به‌شمار می‌آیند. “مواد هوشمند مصالحی هستند که با عملکردی هوشمندانه در مقابل تغییرات محیط می‌توانند مانند موجودات زنده خود را با شرایط محیطی منطبق سازند. برخی از این مواد، هر نوع خدشه و خرابی در ساختار خود را پیش‌بینی کرده و نقایص خود را برطرف می‌سازند. یک یا چند ویژگی این مصالح مانند شکل، میزان سختی، فرکانس و رنگ آن‌ها در یک حالت کنترل شده یا تحت اثر محرک نیروی الکتریسیته یا میدان‌های مغناطیسی به صورت قابل توجهی تغییر می‌کند. روند PH خارجی مانند فشار، دما، رطوبت که بر مصالح بیولوژیکی نیز Hyper- Functional پیشرفت این مواد از مصالح سازه‌ای و عملکردی آغاز شده به سمت ساخت مصالح برتری دارند پیش می‌رود.

فهرست مطالب:

تعریف مواد هوشمند

خصوصیات مواد هوشمند

تعریف هوشمندی

 علت نامگذاری

معماری هوشمند

مصالح بازیافتی

مصالح تجزیه پذیر زیستی

زیست مواد

مصالح تغییرناپذیر

مصالح هیبرید

مصالح با ساختار فسیل واره

نانومتریال

ویژگی ‌های اصلی معماری هوشمند

ساختمان هوشمند

محرک هایی که مصالح هوشمند در مقابل آنها واکنش نشان می دهند

طبقه ‌بندی مصالح هوشمند

مصالح هوشمند تغییر شکل دهنده

مصالح هوشمند دما واکنشی

مصالح هوشمند از نظر کارکرد

مصالح کروموژنیک

مصالح الکتروکرومیک

مصالح فتوکرومیک

مصالح هوشمند ذخیره‌کننده انرژی

کاربرد مواد هوشمند

شیشه هوشمند

شیشه ‌های ترموکرومیک

شیشه ‌های الکتروکرومیک

شیشه ‌های گازوکرومیک

شیشه ‌های خود شو

پوشش خود تمیز شونده اتیلن تترا فلوئور اتیلن

و…