اخلاق در معاشرت

مقدمه روحیه سازگاری با دیگران و کنار آمدن با توقع‏ها، سلیقه‏ ها، خواسته‏ ها و حرف‏ها، به تدریج برای انسان «جا» باز می‏کند. این روحیه هم وقتی فراهم می‏آید که انسان هم «حقوق» دیگران را بشناسد، هم تصمیم به مراعات آنها داشته باشد و تنها «خود» برایش مطرح نباشد. چون چنین خصلتی ایجاد تنش می‏کند و دیگران را از پیرامون فرد، فراری می‏دهد. ارزش هرکس به اندازه خدمت و خوبی و نفعی است که از او به دیگران می‏رسد. میزان محبوبیت مردم در دل‏ها نیز بستگی به اندازه خیری دارد که از آنها عاید دیگران شود. سرور، کسی است که خدمتی به دیگران کند. این مضمون کلام حضرت علی‏علیه‏السلام است که فرمود: «بالجود تسود الرجال» مردان با جود و سخاوت به سیادت