کوه‌زایی (به انگلیسی: Orogeny) از حرکت‌هایی است که پوسته زمین بر روی توده‌های بزرگ سنگ‌ها ایجاد می‌نماید و در مقیاس زمین‌شناسی مدت زمان آن کم و با شدت زیاد همراه است. این چنین حرکت‌ها باعث ایجاد چین، گسل و تشکیل کوهها می‌شود.

واژه کوه‌زایی (Orogenesis)، اولین بار توسط زمین‌شناس آمریکایی کارل گیلبرت در سال ۱۸۹۰ میلادی برای توصیف فرایند کوه‌سازی پیشنهاد شد. پیشوند oro در زمین‌شناسی به معنای کوهستان است. و به حرکاتی از پوسته جامد زمین گفته می‌شود که نواحی نسبتاً محدودی را شامل شده ولی در این نواحی در زمان نسبتاً کوتاهی شدیداً اثر کرده و ساختمانهای زمین‌شناسی جدیدی نیز تولید می‌کنند حرکات کوهزایی گویند.

فهرست مطالب:

مقدمه

انواع کمربندهای کوه زایی

رشته کوههای آندی

ساختمان زمین شناسی آند در پرو

مقطع آند در پرو

لرزه خیزی آند

مدل زمین ساخت ورقی

تکامل آند در پرو

رشته کوههای برخوردی

مدلهای برخورد قاره ها

زمین شناسی هیمالیا

مقطع کلی در عرض هیمالیای مرکزی

تکامل هیمالیا

توالی حوادث احتمالی در سیر تکاملی هیمالیا

زمین ساخت تورفتگی

ساز و کار برخورد قاره ها

مقایسه کوهزایی نوع آلپی و نوع هیمالیا

برخورد کمان – قاره

مراحل مختلف برخورد یک جزیره کمانی با یک حاشیه ورقه نوع آندی

نواحی مظنون

زمین ساخت زاگرس

مشخصات کلی زمین ساخت کمربند کوهزایی زاگرس

جایگاه لرزه ای در ناحیه زاگرس

نکاتی پیرامون کوهزایی زاگرس

و…