علم کَلام یا عقائد دانشی در محدوده دین اسلام است که به بحث پیرامون اصول اعتقادی و جهان‌بینی دینی بر مبنای استدلال عقلی و نقلی می‌پردازد و به شبهه‌هایی که در این زمینه مطرح می‌شود، پاسخ می‌دهد. علم (فن) کلام از علوم اسلامی است که رویکردهای متفاوتی در آن وجود دارد. در برخی رویکردها بر کاربرد عقل و علم در مسائل اعتقادی تأکید می‌شود و در برخی رویکردهای دیگر جنبه نقلی و سمعی آن مورد تأکید قرار می‌گیرد. علم کلام معتقد به تحقیقی بودن باورهای اعتقادی است، و به تقلیدی بودن آن‌ها اعتقادی ندارد.

این علم به پایه‌های اعتقادی در یک دین و مقابله و بحث با نظرات دیگر اندیشه‌ها می‌پردازد. جُستارهایی مانند برهان‌های اثبات وجود خدا، حدوث یا قدم جهان هستی، نبوت خاصه و نبوت عامه، عدل الهی، امامت، معاد و… در این رشته نظری بحث می‌شود. دانشمند علم کلام را «متکلم» می‌نامند. در آثار اسلامی، گاه از متألهین دیگر ادیان نیز به عنوان متکلم نام‌برده شده‌است.

فهرست مطالب:

کلام در لغت

فرق فلسفه و کلام

تعریف علم کلام

اقوال مختلف در باب تسمیه علم کلام

تاریخچه علم کلام

مسایل مهم شبهه فلسفی که در میان مسلمانان مطرح شد

صفات و ذات خدا

مسأله جبر و اختیار

مباحث مهم کلامی

توحید مطلق و رویت خدا

علم کلام نزد شیعه

سه صنف بزرگ شیعه

مبحث امامت

نظر امامیه

عقیده علمای امامیه

مهمترین متکلمان شیعه

و…