گالوانومتر، نوعی وسیله اندازه گیری است:ابزار برای تشخیص جریان الکتریکی است.و یک مبدل آنالوگ الکترومکانیکی است که در واکنش به جریان الکتریکی که از طریق سیم پیچ آن که در یک میدان مغناطیسی قرار دارد ،یک انحراف دوار در یک عقربه ایجاد می کند. گالوانومتر اولین وسیله ای بود که برای تشخیص و اندازه گیری جریان مورد استفاده قرار گرفت.از گالوانومترهای حساس برای تشخیص سیگنال کابل های زیردریایی و کشف فعالیت های الکتریکی قلب و مغز استفاده می شود.در بعضی گالوانومترها از عقربه و عدد برای نمایش اندازه و در دیگر نمونه های خیلی حساس از آینه و شعاع نور برای تقویت مکانیکی سیگنال ضعیف استفاده می شود.

ولت‌سنج یا ولت‌متر دستگاهی است که برای اندازه‌گیری اختلاف پتانسیل الکتریکی در دو سر یک مدار الکتریکی بکار می‌رود.

ولت‌مترها در شکل‌های مختلفی بسته به نوع کاربردشان ساخته می‌شوند. این دستگاه‌ها که روی یک صفحهٔ دارای مقیاس نصب شده‌اند، به منظور کنترل ژنراتورها و دستگاه‌های دیگر به کار می‌روند. مدل‌های قابل حمل ولت‌مترها اغلب مجهزشده‌اند تا جریان و مقاومت را نیز اندازه بگیرند که مولتی متر نامیده می‌شوند. هم چنین هر اندازه‌گیری که بتوان آن را به ولتاژ تبدیل نمود می‌توان آن را در ولت‌متر اندازه‌گیری کرد، اما باید قبل از هر چیز آن را به طور مناسب کالیبره کرد که می‌توان دما، فشار را نام برد.

ولتاژ را می‌توان از طریق میزان جریانی که در یک مقاومت ایجاد می‌کند اندازه گرفت. از این نظر می‌توان گفت که ولت‌سنج یک آمپرسنج با مقاومت بسیار زیاد است. یکی از مسائلی که در طراحی ولت‌سنج باید در نظر گرفت اینست که جریانی که ولت‌سنج برای اندازه‌گیری ولتاژ تولید می‌کند باید تا جایی که ممکن است کمترین اختلال را در مدار داشته باشد، در نتیجه جریان تولید شده باید بسیار کم باشد. بدین منظور از یک آمپرسنج یامیکروآمپرسنج که با یک مقاوت بالا سری شده باشد استفاده می‌شود.

لغت (ammeter) از کلمه amper مشتق شده است. توجه کنید که حرف P در کلمه amper حذف شده است و فقط دو حرف اول این کلمه در لغت ammeter بکار رفته است.

دیدکلی

ما نمی‌توانیم الکترونها یا پروتونها را دیده یا لمس کنیم. به همین دلیل نمی‌توانیم آنها را بشماریم. در نتیجه به ابزاری احتیاج داریم تا بتوانیم آنها را بشماریم. شدت روشنایی لامپ مشخصاتی از شدت جریان را به ما نشان می‌دهد، ولی دو نقص اصلی دارد. اول اینکه نمی‌تواند شدت جریان را در واحدی که به آسانی قابل یادداشت و مقایسه با اندازه گیری شدت جریان در محلها و زمانهای دیگر است، اندازه بگیرد. همچنین در شدت جریانهای معین می‌توان از آن استفاده کرد. اگر مقدار شدت جریان خیلی کم باشد، لامپ روشن نمی‌شود و اگر شدت جریان خیلی زیاد باشد، لامپ می‌سوزد. برای رفع نقص اول به ابزاری احتیاج داریم که به ما نشان دهد، چند آمپر (چند کولن الکترون در هر ثانیه) در مدار جریان دارد. دستگاه مخصوصی که این اندازه گیری را انجام می‌دهد، آمپرمتر (ammetr) نامیده می‌شود.

اهم‌سنج یا اهم‌متر دستگاهی است که برای اندازه‌گیری مقاومت الکتریکی بکار می‌رود. در دو نوع آنالوگ (عقربه‌ای) و دیجیتال موجود می‌باشد.

روش کار با اهم متر عقربه‌ای به این صورت است که دو سر سیم را به مدار مورد نظرتان اتصال دهید. عقربه شروع به حرکت می‌نماید به خط مدرج اهم متر نگاه کنید.

• – اگر سلکتور روی عدد X۱ بود هر عددی را که عقربه نشان می‌دهد بخوانید.
• – اگر سلکتور روی X۱۰۰ باشد هر عددی که عقربه نشان داد را در ۱۰۰ ضرب نمائید.
• – اگر سلکتور روی X۱k قرار داشت (۱ کیلو اهم مساوی ۱۰۰۰ اهم است) عدد عقربه را در ۱۰۰۰ ضرب نمائید.

این اعداد همان مقاومت مدار مورد نظر است. در مورد اهم‌سنج دیجیتالی نیز به همین صورت است با این تفاوت که عدد بر روی صفحه نمایشگر نمایش داده می‌شود.

• نکته: برای اندازه گیری مقدار مقاومت مدار بایستی حدود آن را در نظر گرفته تا متناسب با آن سلکتور را تنظیم نمود، اگر عقربه به سمت راست یا چپ چسبید (در نوع دیجیتال هیچ عددی نمایش داده نمی‌شود) نشان آن است که سلکتور روی عدد درست تنظیم نشده‌است.

فهرست مطالب:

دستگاه اندازه گیری با قاب گردان و آهنربای دائم

ساختمان گالوانومتر دارسونوال

کاربردهای گالوانومتر دارسونوال

اجزای گالوانومتر

حساسیت

ساختمان ولتمتر DC

توسعه رنج گالوانومتر یا ولت سنج

مثال

ساختمان ولتمتر AC

مثال

آمپرمتر DC

توسعه رنج آمپرمتر

مثال

اهم متر سری

اهم متر موازی

دستگاه اندازه گیری آهن نرم گردان

جاذبه الکترومغناطیسی

دافعه الکترومغناطیسی

روش های ساخت دستگاه اندازه گیری آهن نرم گردان

دستگاه اندازه گیری با پره های شعاعی

دستگاه اندازه گیری با پره های متمرکز

دستگاه اندازه گیری با هسته متحرک

خفه کن ها

ساختمان داخلی وات متر

محاسبه قرائت وات متر

مولتی متر دیجیتالی

مزایای دستگاه اندازه گیری دیجیتالی

ساختمان مولتی متر دیجیتال

الکترودینامومتر

و…