عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق رفتارهای پرخطر، سبکهای تربیتی ادراک شده و معنویت
فرمت فایل: word
تعداد صفحات: 45
آغاز رفتارهای پرخطر به قرنها پیش بر میگردد. قانون حمورایی در 2200 سال قبل از میلاد مسیح،مجازاتهایی را برای بدرفتاری افراد تعین کرده بود و قوانین اولیه در این مورد در روم باستان،200 سال قبل از میلاد مسیح اجرا میشد. در انگلستان از سال 900 میلادی قوانین صریحی برای تنبیه کسانی که کارهای خلاف انجام میدادند،وجود داشته است.
در ریشه یابی علل رفتارهای پرخطر، نقطه نظرات متفاوتی وجود دارد که رفتارهای پرخطر را محصول عوامل زیست شناختی،محیطی و اجتماعی و فرهنگی قلمداد میکنند و به طور کلی رفتار افراد را از دو دیدگاه مرتبط به هم میتوان مورد توجه قرار داد.
یکی از دیدگاهها برآن است که جوانان به احتمال زیاد، نسبت به سایر گروههای سنی، بیشتر مرتکب رفتارهایی نظیر مصرف مواد مخدر،اعمال غیر قانونی، مشکلات مربوط به رفتارهای جنسی، خشونت و اقدام به خودکشی میشوند. دیدگاه رایج دیگر این است که رفتارهای پر خطر از رفتارهای معمول دوره جوانی متمایز هستند و ناسازگاری شدید روانشناختی را نمایان میسازند. نوجوان و جوانانی که از مراجع قانونی قدرت سرپیچی کرده و ارزشهای والدین و ارزشهای اجتماعی را نادیده میگیرند، ممکن است به عنوان افراد دچار اختلال در نظر گرفته شده و به درمان یا توانبخشی نیاز داشته باشند (درایفوس[1]،1990)
2-2- مدلها و نظریههای موجود در مورد رفتارهای سالم و پر خطر
هنگامی که انسان و رفتارهای او به عنوان موضوع پژوهش و مطالعه انتخاب میشود، بنا به ضرورت، دیدگاهها و رویکردهای مختلفی مطرح میشوند. اگرچه گاهی دیدگاههای موجود درباره رفتار انسان ظاهرا مجزا از هم مینماید، امّا برای کسب شناخت صحیح و جامع از رفتار، استفاده از دستاوردها و نتایج هر یک از شاخههای علوم و تلفیق منطقی آنها ضروری به نظر میرسد (پیتز[2] وکیس[3]،1991). نظریههای بسیاری به منظور چگونگی اتخاذ رفتارهای تضمین کننده و یا تهدید کننده سلامت توسط محققین ارائه شدهاند و پژوهشگران زیادی، این نظریهها را با شواهد تجربی و مستدل مورد آزمایش قرار دادهاند. با این حال هنوز محققین نتوانستهاند به توافقی دراین زمینه دست یابند که یک نظریه یا مدل میتواند قویتر از سایر نظریهها جلوه نموده و رفتارهای سالم یا پرخطر در افراد را بهتر توجیه نماید(رینینگر[4]،2005)
در بررسی رفتارهای خطرپذیری دیدگاهها و مدلهای زیادی بوجود آمده است. برخی نظریهها در تبیین این گونه رفتارها، بر جنبههایی از خود «شخص» تمرکز کردهاند و برخی دیگر جنبههایی از «محیط» رامورد تاکید قرار داده اند. نظریههای دیگری نیز وجود دارند که ترکیب جنبههایی از شخص و محیط را در رفتارهای پر خطر مؤثر میدانند. عوامل شناختی (مثل ادراک خطر)، عوامل زیستی (مثل تاثیرات هورمونی)، عوامل شخصیتی (مثل گرایشات هیجان خواهی) و عوامل و تاثیرات محیطی (مثل والدین و گروه همسال) همه از مواردی هستند که به منظور درک چگونگی و پیشگیری از رفتارهای پر خطر و عواقب منفی آنها مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند. برخی مدلها نیز تعامل میان این عوامل را مورد توجه قرار دادهاند (جسور[5]،192، آیروین[6]،1993،کالیچمان[7]،2000)
برخی نظریهها معتقدند که همه (و یا اغلب) افراد، دارای «تکانههای منحرف[8]» یا میل به اعمال ناهنجار هستند اما همواره سعی آنها بر این است که این تکانهها را حداقل در اغلب اوقات تحت کنترل داشته باشند (گاتفردسون،[9]1994). از این زمینه نظریهها بر سر روشی که به افراد کمک میکند تا این تکانهها را کنترل نماید، با یکدیگر اختلاف دارند.
پتریاتیس[10] و دیگران(1998) معتقدند که تکانههای منحرف که احتمالا در همه موارد وجود دارد، توسط پیوندهای قوی اجتماعی، خانوادگی، تحصیلی، کاری و مذهبی کنترل میشوند. به عقیده سینگر[11]و همکاران(1965)، اساس فرد از هویت است که تکانههای منحرف را کنترل میکند. طبق نظریه از خود به در آمدن، از دست دادن هویت فردی در یک موقعیت گروهی میتواند منجر به رفتارهای بازداری نشده گردد.
به نظر آرنت[12](1992) فرایند اجتماعی شدن در جوانان است که تکانههای منحرف در آنهایی که صفات شخصیتی و مزاجی خاصی دارند را تحت کنترل درمی آورد (در ادامه، برخی از مهمترین نظریهها و مدلهایی که در تبیین رفتارهای مرتبط با سلامت بیش از بقیه شهرت یافته و مورد استفاده و تاکید پژوهشگران قرار گرفتهاند آورده شده است.).
[1]- Dralifus
[2]pitts
[3]keith
[4]rininger
[5]jessor
[6]irwin
[7]kalichman
[8]Deviant impulses
[9]Gottferdson
[10]petriatis
[11]singer
[12]arnett
فهرست مطالب
مقدمهای بر رفتارهای پرخطر
مدلها و نظریههای موجود در مورد رفتارهای سالم و پر خطر
دیدگاه آمادگی زیست شناختی برای رفتارهای پر خطر
دیدگاههای اجتماعی- فرهنگی رفتارهای پرخطر
رفتارهای پرخطر
انواع و شیوع رفتارهای پر خطر
رفتارهای خود آسیب رسان، خشونت و خودکشی
مصرف سیگار
سوء مصرف مواد
مصرف الکل
رفتارهای جنسی پر خطر
مروری بر مطالعات انجام شده
سیر تاریخی دگرگونی در الگوهای فرزند پروری
تغییرات تاریخی در مفهوم سبک فرزند پروری
دیدگاههای نظری در مورد سبک فرزند پروری
نظریه بامریند
نظریه اریکسون
نظریه آدلر
الگوی شفر
الگوی وینتر باتم
ادراک از سبک فرزند پروری درنظریه خود تعیین گری
رابطه بین رفتارهای پر خطر و شیوههای تربیتی ادراک شده
تعریف معنویت
معنویت و سلامت روان
معنویت و رفتارهای پر خطر
فهرست منابع