عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق دیوان محاسبات، درآمدهای مالیاتی و ادبیات مالی در بخش دولتی
فرمت فایل: word
تعداد صفحات: 65
یکی از مهمترین منابع لازم برای اداره هر کشور منابع مالی وثروت است. در گذشته دور، فتح سرزمینهای دیگر وگرفتن خزائن آنان اصلی ترین حرکت برای تامین مالی واستمرار حکومت ها بود.اخذ مالیات از مردم یکی دیگر از راههای این تامین مالی بود.املاک وخزائن جزء ثروت ودارایی شخص پادشاه بود و هرگونه دخل و تصرف در آن با نظر و دستورات پادشاه صورت می گرفت.
در عهد هخامنشی نخستین قدم هادرراه تنظیم اقتصاد مالی برداشته شد. مالیاتهای جمع آوری شده در ایالت به خزانه مرکزی ارسال می شد وبه مصرف ومخارج دربار،ادارات و نیروی لشگری می رسید .
یکی از عوامل مهم جلوگیری از تجاوز امپراطوری روم به ایران در عهد ساسانی قدرت دستگاههای اداری که دیوان نام داشت بود.قدرت رئیس دیوانیان به قدری بود که درانتخاب پادشاه نقش بسزائی داشت.وظیفه عمده دیوان تنظیم محاسبات مربوط به مخارج وعواید،گردآوری مالیات ونظارت براجرای عدالت بود.
در دوره سلجوقیان، وزارت پایه واساس تشکیلات دولتی محسوب می شد ودیوان اعلاء که برامور مالی نظارت داشت توسط وزیراداره می گردید. دیوان انشاء وطغراء که دیوان رسائل نامیده می شد با مکاتبات سرو کار داشت و دیوان زمان و استیفا که دیوان اشراف نام داشت بر امورمالی نظارت می نمود قبل از سلجوقیان دیوان زمان و استیفا واحدهای مستقل بودند که اولی به مسائل مالی می پرداخت و دومی کار رسیدگی وبازرسی را انجام می داد.
در زمان مغولها ،دیوان اززیر نظر وزیر که بالاترین مقام دولتی بودخارج شد تا تحت نظر صاحب دیوان که حتی مقام وزیر راتحت شعاع خود داشت، قرار گیرد بعد ازصاحب دیوان مستوفی الممالک قرار داشت .
که جنبه های مختلف امور مالی را زیر نظر داشت در زمان تیموریان دیوان اعلاء به دو قسمت تقسیم شد:
– دیوان امارت (مخصوص مسائل لشگری )
– دیوان مال (مخصوص امور کشوری ) (عابدان پور، 1386، ص14)
2-2-2- دیوان محاسبات از صدراسلام تا قبل از مشروطه
پس از آنکه شام وایران ومصربه حیطه نفوذ مسلمین افزوده شد سیلی ازطلا، نقره وجواهرات به سوی پایتخت اسلام روان گردیدوموجب حیرت خلیفه دوم شد. و اوناچارشد دیوان یعنی سازمان تشکیل دهد تا بتواند وضع آشفته مالی مسلمین را سروسامان دهد. برای این مقصود ازایرانیان استمداد جست. آنقدراعراب وحتی بزرگان آنان نسبت به مسائل مالی بیگانه بودندکه وقتی یکی ازمسلمانان ازسرخیرخواهی به خلیفه دوم گفت: مالی برای روزمبادا وپیشامدها ذخیره کن فریادش بلند شد و گفت: این سخن راشیطان دردهان توانداخت وخدا مرا ازگزند آن رهایی بخشد. (عابدان پور،علیرضا، 1386، ص10)
گذشت زمان ونصیحت های ایرانیان خلیفه دوم را برآن داشت تا با تشکیل دیوان، عادات زندگی قبیله ای را فراموش نماید.
جرجی زیدان در تاریخ تمدن اسلام می نویسد:
درزمان پیغمبر و خلیفه اول امورمالی مسلمین منحصربه سه درآمد بود:
– زکات
– غنائم جنگی
– جزیه
همین که درزمان خلیفه دوم ایران وروم فتح شد خلیفه اول به ناچاربرای تنظیم امورمالی دفاتری تعیین کرد که درآن واردات و میزان حقوق مستحقان ثبت می گشت و بقیه درآمدها نیز نوشته می شد تا درموقع لزوم به مصرف برسد.
بیت المال کلیه عایدات دولت مسلمانان بود و شامل: صدقه، زکات، اعشار، اجناس، جزیه و… می‌شد. بیت المال محلی بود که مال مجهول المالک که به دست مسلمانان می افتادبه آنجا رفته و هرحقوقی که بایستی برای اداره مسلمین صرف می شد از آنها پرداخت می گردید. هزینه های بیت المال مشتمل بر2 قسم بود:
– حقوق سپاهیان
– خرید اسلحه و…
کاتب و مامور دیوان علاوه برنوشتن نامه های رسمی مسئول حسابداری وثبت درآمدها و هزینه ها نیزبود. درابتدای ظهوراسلام خلیفه دفتراموال را نگهداری می نمود که با توسعه ممالک اسلامی به تقلید از شاهان ایرانی کارها میان ماموران متعدد تقسیم گردید و وزیر و صاحب البرید (رئیس کل) را ایجاد کردند و به همین شکل دیوان های مختلفی ایجاد گردید که بعضی ازآنها به قرار زیر بود:
– دیوان کل ( مخصوص تنظیم امور مالی دردوره عباسیان)
– دیوان خراج (مخصوص درآمد های مالیاتی و جزیه)
– دیوان زمان (مخصوص محاسبات لشگری)
– دیوان نفقه (مخصوص محاسبات کشوری)
در دوره صفویه وزیر درمیان وظایف خود به عنوان رئیس دیوان اعلاء،قانونی بودن اقدامات مامورین را کنترل میکرد وامور مالی دولت رانیز تحت نظارت وبررسی داشت . در زمان قاجاریه از روی الگوی زمان صفویه عمل می گردید آقامحمدخان شخصا به جزئیات امور دیوانی رسیدگی می کرد در زمان فتحعلی شاه صدراعظم عهده دار دیوان بود. (عابدان پور، علیرضا،1386، ص11)
فهرست مطالب
دیوان محاسبات
قبل از اسلام
دیوان محاسبات از صدراسلام تا قبل از مشروطه
دیوان محاسبات در دوره مشروطه
دیوان محاسبات بعد از انقلاب
اهداف دیوان محاسبات
وظایف و اختیارات دیوان محاسبات
سازمان و تشکیلات دیوان
معانی دیوان در لغت
دیوان محاسبات آمریکا
دیوان محاسبات انگلستان
دیوان محاسبات ژاپن
دیوان محاسبات چین
دیوان محاسبات ترکیه
اصطلاحات و ادبیات مالی در بخش دولتی
نظام اقتصادی در ایران
دستگاه اجرایی
وزارتخانه
موسسه دولتی
شرکت دولتی
نهاد عمومی غیر دولتی
بودجه کل کشور
سال مالی
دریافت های دولت
درآمد
درآمد عمومی
سایر منابع تامین اعتبار
مسولیت وصول درآمدها
نظارت بودجه ای
نظارت بودجه در ایران
انواع نظارت بودجه ای در ایران
دستگاه های نظارتی در ایران
مسئولیت پاسخگویی عمومی
استفاده کنندگان حسابداری دولتی
سازمان امور مالیاتی و ارکان آن
شورای عالی مالیاتی
هیئت عالی انتظامی مالیاتی
دادستانی انتظامی مالیاتی
ادارات امور مالیاتی
مالیات و مفاهیم مربوطه
بیان مالیات
نگاهی به ادبیات مالیات
مالیات و سیاست های اقتصادی
مالیات و اقتصاد جهانی
مفهوم کلی مالیات
مالیات در ایران
قانون مالیات
پایه و نرخ مالیات
عوامل تشخیص مالیات
طبقه بندی انواع مالیات
پرهیزمالیاتی وفرار مالیاتی
اشخاص مشمول مالیات
اشخاص معاف از مالیات
طبقه بندی مالیات بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم مصوب1366 در ایران
اصول حاکم بر حقوق مالیات
اصول مالیات
پیشینه تحقیق
پیشینه تحقیق در داخل کشور
پیشینه تحقیق در خارج کشور
فهرست منابع و مآخذ