کنترل موجودی، (به انگلیسی: Inventory Control) روش‌های مورد استفاده برای اطمینان از اینکه سطح موجودی کالای موردنظر حفظ شود. هدف از کنترل موجودی، بررسی و نگاه داشت سطحی از موجودی است، که هزینه‌های سیستم را کمینه می‌کند.

کنترل موجودی جریانی است که ضمانت می‌کند اقلام موجود سازمان با در نظر گرفتن عوامل زمان، مکان، تعداد، کیفیت و هزینه، برای بخش‌های مدیریت عملیات تولید، توزیع، فروش، مهندسی در دسترس باشد. آنچه در کنترل موجودی از اهمیت ویژه برخوردار است، میزان سفارش و زمان سفارش می‌باشد.

موجودی کالا، شامل مواد خام و محصولاتی می‌باشد که در انبار نگهداری می‌شود. مدیریت عملیات حوزه‌ای از مدیریت در ارتباط با طراحی و مدیریت محصولات، فرآیندها، خدمات و زنجیره تامین است. هدف آن دستیابی، توسعه و استفاده از منابع و مواد اولیه، به منظور دستیابی به کالاها یا خدمات موردنیاز مشتریان یک کسب‌وکار است.

مدیریت عملیات شامل سطوح راهبردی، تاکتیکی و عملیاتی است. سطح استراتژیک شامل تحلیل سامانه‌ها، تعیین اندازه و موقعیت کارخانجات، تصمیم‌گیری ساختار خدمات یا شبکه‌های ارتباط از راه‌دور و طراحی زنجیره تامین می‌شود.

مسائل تاکتیکی شامل تعیین ساختار و آنالیز بهره‌وری کارخانه، روش‌های مدیریت پروژه، انتخاب تجهیزات و جایگزینی است. مسائل عملیاتی عبارتند از: برنامه‌ریزی و کنترل تولید، مدیریت موجودی،کنترل کیفیت و بازرسی، حمل‌ونقل مواد و سیاست‌های تعمیر و نگهداری تجهیزات.

هزینه نگهداری

هزینه نگهداری شامل هزینه تأمین فضا برای انبار، نیروی انسانی، بیمه، تجهیزات حمل و نقل، بهره بانکی، فساد و خرابی اقلام انبار شده است.

هزینه سفارش دهی

منظور از سفارش کالا، خرید یا تامین کالای مورد نیاز سازمان می باشد و هزینه های سفارش شامل هزینه های دفتری، اداری، حمل سفارش، پردازش اطلاعات، تحویل محصول سفارش شده و حقوق پرسنل خرید است.

فهرست مطالب:

مقدمه

نظارت بر موجودی

هدف از استقرار نظام نظارت بر موجودی

انگیزه های ایجاد نظام نظارت بر موجودی

اهمیت نظارت بر موجودی

فواید استقرار نظارت بر موجودی

طبقه بندی کالا از نظر کاربرد

طبقه بندی کالا از نظر سرعت مصرف

هزینه های شروع تولید

هزینه های سفارش

فرمول و منحنی هزینه های سفارش

هزینه نگهداری

فرمول و منحنی هزینه های نگهداری

هزینه های خرید

فرمول هزینه خرید

منحنی هزینه خرید

هزینه های کسری

هزینه های مختلف موجودی

فرمول و منحنی هزینه های مختلف

مقدار اقتصادی سفارش

زمان سفارش

روش تعیین مقدار مقرون به صرفه (اقتصادی) سفارش

فرمولهای نظارت بر موجودی

مثال

حداقل موجودی

تقسیم بندی ذخیره احتیاطی

عوامل موثر در تعیین مقدار ذخیره احتیاطی

حداکثر موجودی

میزان موجودی در نقطه سفارش

زمان انتظار

عوامل موثر در تعیین موجودی

محاسبه نقطه سفارش