تعداد صفحه:  31

نوع فایل:  Word

فرمت فایل:  docx

***  قابل ویـرایش

فهرست مطالب

معنی و مفهوم جهاد

 انواع جهاد

جهاد یک امر فطری است

فضیلت جهاد

حکم جهاد

چه زمانی جهاد واجب می شود؟

چه زمانی جنگ، جهاد در راه خدا است؟

حد و حدود و آداب جهاد

انواع جنگ در راه خدا (جهاد فی سبیل الله)

 1ـ جهاد ابتدایی

 2ـ جهاد برای خاموش کردن آتش فتنه

 3ـ جهاد برای حمایت از مظلومان

امتیازات جهاد دفاعی

امتیاز نخست:

 امتیاز دوم:

 امتیاز سوم:

 ویژگی سپاه اسلام در جنگ

الف. اخلاص در عمل

 ب. نادیده انگاشتن تعصّبات قومی و ملّی

 ج. ممنوعیت شروع جنگ

انگیزه تشریع در جهاد دفاعی (جهاد تعرضی)

جهاد تا روز قیامت باقی است

«إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الَّذِینَ یُقِاتِلُونَ فِی سَبِیلِهِ صَفّاً کَأَنَّهُمْ بُنْیِان مَرْصُوص» (صف 4).

خداوند کسانی را که در راه او در صف واحدى، صفی هم چون بنیانی محکم و به هم پیوسته، جهاد می کنند، دوست می دارد.

تعریف جهاد : جهاد در لغت از کلمه ( جهد) به فتح یا ضم جیم به معنی قدرت و مشقت و سختی است.

و اجتهاد ، به معنی نهایت سعی برای چیزی بدست آوردن.

اما در دین و شریعت دو نوع تعبیر دارد.

الف : تعبیر خاص که منظور آن بکار گرفتن نهایت سعی و تلاش در قتال و جنگ با کفار و طغیان گران است.

ب : تعبیر عام طبق تعریف ابن تیمیه رحمه الله می گوید :« جهاد ، حقیقت سعی و تلاش در بدست آوردن آنچه الله آنرا دوست می دارد از باورها و کردارهای نیک و دفع آنچه الله برآن خشم می گیرد مثل کفر و فساد و طغیان.» (کتاب مجموع الفتاوی 10/191)

با این تعریف هر آنچه که مومن در بدست آوردن آن درراه ایمان به الله و فرمانبری او تلاش نماید مثل مقاومت در برابر شر و بدیها و انحرافات ، ثابت قدم ماندن در دین الله ، استقامت در مقابل وسوسه های شیطان ، از جمله جهاد در راه الله محسوب می شود. 

جهاد طبق تعبیرهایش اینگونه تقسیم می شود:

 1- جهاد بانفس: با کسب علوم شرعی که منجر به روشنایی بصیرت انسان می گردد و با استقامت بر اعمال نیک مبنی بر علم صحیح ، راه درست زیستن برای انسان واضح و روشن می شود .

و از جمله جهاد با نفس، ایستادن در برابر خواسته های نفسانی و تمایلات درونی انسان برای غوطه ور شدن در اعماق شهوتهای حرام می باشد و الله تعالی در آیه 69 سوره عنکبوت می فرمایند : {وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا} (کسانی که در راه ما تلاش و جهاد نمایند، آنان را به راههای خود رهنمود می کنیم).

و همچنین از جمله جهاد با نفس، بخشیدن مال و خرج نمودن در راههای خیر بطور عام و بخشش برای جهاد فی سبیل الله بطور خاص می باشد . الله سبحانه در آیه 60 سوره انفال می فر مایند :{وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ } (هر آنچه در راه الله صرف نمایید، پاداش آنرا به تمام و کمال به شما داده می شود و هیچگونه ستمی نمی بینید). 

2- ایستادگی در برابر شیطان: شیطان انسان را با شبه های گمراه کننده و میل به حرام اغواء می کند که مقاومت در برابر مکرهای شیطان نوعی از جهاد محسوب می شود.

 3- تلاش و مجاهدت در مقابل فاسقین: بوسیله دعوت دادن به اعمال نیک و نهی کردنشان از اعمال بد و آنها را با بهترین روش توجیح و راهنمایی نمودن.

 4- تلاش و کوشش در برابر افراد منافق صفت: که با امر به معروف و نهی از منکر و شبهات آنان را باطل کنیم و و بی ارزش و پوچ بودن ادعا های آنان را اعلام کنیم.

 5- ایستادگی در برابر کفار: با دعوت دادن و جنگیدن با آنها به کتاب ( زاد المعاد ابن قیم 3/5) مراجعه شود . 

اگر حیات یک موجود زنده و ساده مانند گیاه را در گرو مبارزه با عوامل زیادی بدانیم که حیات و بقای آن را تهدید می کند، اگر تعریف زیست شناس معروف فرانسوى، بیشو را درباره زندگی بپذیریم که می گوید: حیات، مجموعه اعمالی است که بر ضد مرگ می جنگند. اگر مرگ و فرسودگی و میل به یک نواختی را لازمه سیر طبیعی بدانیم و پدیده حیات و هر پدیده ضد مرگ و تکامل و رشد را مخالف جریان طبیعی و به سان شنا در جهت خلاف مسیر آب رودخانه تلقی نماییم، تصدیق خواهید کرد که هر پدیده اجتماعی و انقلاب فکری (ایدئولوژیک) چون پدیده زنده مادى، در پیدایش و بقای خود، به تلاش های وسیعی نیاز دارد که بدون آن ادامه وجود برای آن ممکن نیست؛ زیرا در انقلاب های فکرى، منافع گروه هایی به خطر افتاده خواه ناخواه، به معارضه و مبارزه بر می خیزند، و جنگ رخ می دهد در این موقع، جنگ اصلی حیاتى، که ضامن بقا و رشد و نموِّ آن مکتب فکری است، تلقی می گردد.

کدام انقلاب جهانی و منطقه ای بدون خونریزی و جنگ و نبرد به ثمر رسیده است آیا انقلاب کبیر فرانسه یک انقلاب بدون جنگ بود انقلاب هند کم کشته داد انقلاب روسیه در بر چیدن نظام کهن، بدون خونریزی صورت گرفت و استقلال آمریکا برای ملت آن ارزان تمام شد!.

نهضت راسخ و انقلاب ثمربخش، در میام ملل جهان، که لطمه شدیدی بر مطامع اقوام و گروهی وارد می سازد و یا آنان را از مراسم کهن و راه و رسم دیرینه باز می دارد، طبعاً جنگ و درگیری را به دنبال دارد..

جهاد و جنگ و پیکار با کفار در راه الله قله و بالاترین درجه اسلام است و بوسیله این فریضه دینی بود که پرچم اسلام در شرق و غرب بر افراشته شد و این امر از بالاترین و مهمترین عمل هایی است که قرب و نزدیکی به الله را به دنبال دارد و از بارزترین عبادتها است و برای بلند شدن کلمه الله مشروع شده و یک نوع راهی برای دعوت عموم مردم است و آیات و احادیث زیادی دال بر فضیلت این امر مهم وجود دارد، در آیه 111 سوره توبه می خوانیم

{ إِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّهَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقّاً فِی التَّوْرَاهِ وَالإِنجِیلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِ وَذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ }

( بیگمان الله جان و مال مومنان را در برابر بهشت خریداری می کند ، اینکه در راه الله بجنگند و بکشند و کشته شوند. این وعده ای است که الله در تورات و انجیل و قرآن ، وعده راستین آنرا داده است و چه کسی از الله به عهد خود وفا کننده تر است ؟ پس به معامله ای که کرده اید شاد باشید و این پیروزی بزرگ و رستگاری سترگی است).

 و در آیه 20-21-22 سوره توبه می فرمایند:

{الَّذِینَ آمَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَهً عِندَ اللّهِ وَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ٭ یُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُم بِرَحْمَهٍ مِّنْهُ وَرِضْوَانٍ وَجَنَّاتٍ لَّهُمْ فِیهَا نَعِیمٌ مُّقِیمٌ ٭خَالِدِینَ فِیهَا أَبَداً إِنَّ اللّهَ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ }

( کسانیکه ایمان آورده اند و مهاجرت کرده اند و درراه الله با جان و مال جهاد نموده اند دارای منزلت والاتر و بزرگتری در پیشگاه الله هستند و آنان رستگاران و به مقصود رسندگان می باشند . ) (پروردگارشان آنان را به رحمت خود و خوشنودی و بهشتی مژده می دهد که در آن نعمتهای جاودانه دارند .) ( همواره در بهشت جاودانه می مانند بیگمان در پیشگاه الله پاداش بزرگی موجود است.)