واژه لیزر (به انگلیسی: Laser) که مخفف کلمات «Light amplification by stimulated emission of radiation»

به معنی «تقویت نور به روش گسیل القایی تابش» است.

لیزر ابزاری است که نور را به صورت پرتوهای موازی بسیار باریکی که طول موج مشخصی دارند ساطع می‌کنند. این دستگاه از ماده‌ای جمع‌کننده یا فعال کننده نور تشکیل شده که درون محفظه تشدید نور قرار دارد. این ماده پرتو نور را که به وسیله یک منبع انرژی بیرونی (از نوع الکتریسیته یا نور) به وجود آمده، تقویت می‌کند.

نخستین بار طرح اولیه لیزر (میزر) را انیشتین داد. کار لیزر به این گونه است که با تابش یک فوتون به یک ذره (اتم یا مولکول یا یون) برانگیخته، یک فوتون دیگر نیز آزاد می‌شود که این دو فوتون با هم، هم فرکانس هستند. با ادامه این روند شمار فوتون‌ها افزایش می‌یابد که می‌توانند باریکه‌ای از فوتون‌ها را به وجود بیاورند.

لیزر از نظر ماهیت هیچ تفاوتی با نور عادی ندارد و خواص فیزیکی لیزر، آن را از نورهای ایجاد شده از دیگر منابع متمایز می‌سازد. از نخستین روزهای تکنولوژی لیزر، به خواص ویژه آن پی برده شد که خود این خواص بستری عظیم برای کاربردهای وسیع این پدیده در علوم گوناگون به ویژه صنعت و پزشکی ایجاد کرده‌است. پیشرفت دانش بدون تکنولوژی لیزر امکان‌پذیر نیست.

شاید مهم‌ترین بخش فیزیک اتمی، بحث فیزیک لیزر باشد. با دادن انرژی به الکترون‌های یک اتم می‌توان آن‌ها را به مدارهای بالاتر برد. اما این خانه جدید برای الکترون‌ها جایگاه چندان پایداری نیست و الکترون‌ها ترجیح می‌دهند با پس دادن انرژی به مدار اصلی خود برگردند. این انرژی به صورت یک فوتون با فرکانس مشخص آزاد می‌شود. یعنی یک واحد انرژی. نور از همین فوتون‌ها ساخته می‌شود. پس اگر با تعداد زیادی از اتم‌ها هم‌زمان این کار را انجام دهیم، می‌توانیم پرتو نوری تک فرکانس ایجاد کنیم. علاوه بر اینکه با روش‌ها و دقت‌هایی می‌توان پرتوهای هم فاز تولید کرد. این پدیده اساس تولید پرتوهای لیزر است. ویژگی‌های منحصربفرد لیزر آن را از نورهای دیگر متمایز می‌سازد که در هیچ منبع نور دیگری یافت نمی‌شود. لیزر چهار ویژگی دارد:

1. هم دوسی
2. تک رنگی
3. واگرایی کم
4. موازی بودن پرتو

در ادامه می توانید حل مسائل کامل کتاب الکترونیک لیزر جوزف تامس وردین را در 210 صفحه به صورت PDF و به زبان انگلیسی دانلود کنید.

فهرست مطالب:

فصل اول: مروری بر نظریه الکترومغناطیس

فصل دوم: ردیابی اشعه در سیستم های اپتیکی

فصل سوم: باریکه های گوسی

فصل چهارم: باریکه های اپتیکی هدایت شده

فصل پنجم: کاواک های اپتیکی

فصل ششم: کاواک های اپتیکی رزونانس کننده

فصل هفتم: تشعشع اتمی

فصل هشتم: نوسان و تقویت لیزر

فصل نهم: ویژگی های عمومی لیزرها

فصل دهم: تحریک لیزر

فصل یازدهم: لیزرهای نیمه هادی

فصل دوازدهم: موضوعات پیشرفته در الکترومغناطیس لیزر

فصل سیزدهم: معادلات ماکسول و اتم کلاسیکی

فصل چهاردهم: تئوری کوانتومی بر هم کنش میدان-اتم

فصل پانزدهم: طیف سنجی لیزرهای معمول

فصل شانزدهم: آشکار سازی تشعشع اپتیکی

فصل هفدهم: پدیده تخلیه گاز