از معنای لغوی ایمان تصدیق و اعتقاد قلبی به کسی یاچیزی است و ازمعنای اصطلاحی آن،اعتقاد و تصدیق قلبی به خدا ،روز قیامت،کتب آسمانی،ملائکه،پیامبران،ائمه و به تعبیری امور غیب است.ایمان در تعریف برون دینی، باوری استوار و مستقل از خرد یا تجربه، به نوعی ایده است. معمولاً این ایده نوعی دین، و مجموعه‌ای از ایده‌های کلی و جزئی است.

ایمان هسته مرکزی یک دین و محوری است که همه آموزه‌های آن دین حول آن جمع می‌شود. این در حالی است که ایدئولوژی نقطه مقابل ایمان می‌تواند قلمداد شود. نگاه ایدئولوژیک، فارغ از ایمان، آموزه‌ها را به همه ساحت‌های زمینی زندگی انسانی پیوند می‌زند و می‌خواهد هرچیزی را به نحوی به دین مربوط کند. به خاطر همین، جنبش‌های ایدئولوژیک دینی، ممکن است برای دستیابی به اهداف خود، دست به کارهایی بزنند که با روح ایمان چندان سازگار نباشد.

ایمان در اسلام آن باور درونی است که انسان با آن به وحدت می‌رسد و دیگر جدایی میان انسان و ایمان وجود ندارد. از نظر قرآن محل ایمان قلب است، درونی‌ترین قسمت ادراک انسان، در حالی که محل «اسلام» عقل است.

قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا ۖ قُل لَّمْ تُؤْمِنُوا وَلٰکِن قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا یَدْخُلِ الْإِیمَانُ فِی قُلُوبِکُمْ ۖ … (سوره حجرات، آیه ۱۴)/ ترجمه: بادیه نشینان گفتند: ما ایمان آورده‌ایم. بگو: ایمان نیاورده‌اید، بلکه بگویید اسلام آورده‌ایم؛ زیرا هنوز ایمان در دل‌هایتان وارد نشده‌است،… .

ممکن است کسی اسلام آورده (دین اسلام را پذیرفته باشد) اما در دوگانگی‌ها، نتواند بر مبنای آن عمل کند، اما فرد مؤمن همواره بر اساس باور درونی اش می‌اندیشد و رفتار می‌کند.

بدون ایمان، معجزات، پذیرفتن آموزه‌های مذهبی، آیات کتاب مقدس و اصول کلی دیگر ناممکن است.

ایمان در قرآن: ایمان به خدا، فرشتگان، پیامبران، کتب آسمانی، روز آخرت و بازگشت به سوی او. یَا أَیّهَا الّذِینَ آمَنُواْ آمِنُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الّذِی نَزّلَ عَلَی رَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الّذِیَ أَنزَلَ مِن قَبْلُ وَمَن یَکْفُرْ بِاللّهِ وَمَلاَئِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ فَقَدْ ضَلّ ضَلاَلاً بَعِیدًا (سوره النسا آیه ۱۳۶)

فهرست مطالب:

خود شناسی

روایات و نظر قرآن در مورد خودشناسی

مقدمه کمال انسانی

پیش درآمد جهان شناسی

مقدمه خداشناسی

جنبه های گوناگون خود شناسی

حلال مشکلات انسان

حقیقت انسان

قرآن در آیاتی به دو ساحتی بودن انسان (روح و بدن)، تصریح می فرماید

بعد ادراکی انسان

بعد گرایشی انسان

معنای ایمان

تعریف مؤمن

ایمان و معرفت

ایمان و عقل

ایمان و اختیار

ایمان و عمل

متعلقات ایمان

درجات ایمان

مواردی که مؤمن برای اینکه ایمان خویش را توانمندتر سازد باید رعایت کند

و…