پاورپوینت یادگیری در حد تسلط 

 

« مشکل ما این نیست که بسیاری از چیزها را نمی دانیم، 

مشکل ما این است که معمولا” به چیزهایی که می دانیم عمل نمی کنیم.

اگر به چیزهایی که می دانیم عمل کنیم، چیزهایی را که نمی دانیم خواهیم آموخت.»

سید جمال الدین اسد آبادی

مقدمه
یکى از فنون موفقیت‌آمیز در امر یادگیرى روش یادگیرى تا حد تسلط است. چنانکه قبلاً در طرح کلر اشاره شد،، شاگرد قبل از اینکه به پیشرفت خود ادامه دهد، باید محتواى آموزشى را تا حد تسلط یاد گرفته باشد. نظریه یادگیرى در حد تسلط، توسط بلوم در سال ۱۹۶۸ و بلاک (Block) در سال ۱۹۷۱ مطرح شد. بر اساس این نظریه، یادگیرى و پیشرفت تحصیلى فراگیران به طور وسیعى به زمان یادگیرى بستگى دارد (۱۹۶۳)، (کارول – Carroll). به عقیده کارول، شاخص اصلى استعداد تحصیلى شاگردان زمان است.
یادگیری
یادگیری به فرایند ایجاد تغییرات نسبتا پایدار در رفتار یا توان رفتاری گفته می شود که حاصل تجربه است ونمی توان آن را به حالت های مترقی بدن مانند آن چه بر اثر بیماری، خستگی، یا داروها به دست می آید نسبت داد.
هرم یادگیری
پرورش
پرورش عبارت است از جریانی مستقیم و مستمر که هدف آن کمک به رشد جسمی و شناختی، روانی، اجتماعی یا به طور کلی رشد شخصیت پرورش یابندگان در جهت هنجار های مورد پذیرش جامعه و نیز کمک به شکوفا کردن استعدادهای آن ها است.
روانشناسی پرورشی و روانشناسی یادگیری
روان شناسی یادگیری با یادگیری انسان و حیوان سر و کار دارد. ولی روان شناسی پرورشی تنها با آدمیان سرو کار دارد و در محیط آموزشگاهی صورت می گیرد و هدف آن یافتن روش ها و اصولی است که معلم را در آموزش موضوعات مختلف و شناسایی و رفع مشکلات یادگیری دانش آموزان کمک می کند.
نظریه های یادگیری در طراحی آموزشی
در یک دیدگاه رفتاری، اهداف یادگیری، با مثال « مشخص، کمی پذیر، نهایی» بیان می شود: دانش آموز پس از پایان آموزش باید بتواند به 90% سئوال ها پاسخ کامل دهد.
طبقه بندی بلوم در مورد یادگیری
طبقه بندی گانیه در مورد یادگیری
طبقه بندی موریسون در مورد یادگیری

بلوم در سال 1956 یک طبقه بندی در حوزه های شناختی، نگرشی و روانی-حرکتی ارائه دادند که طبقه بندی شناختی شامل: دانش-درک و فهم-کاربرد-تحلیل-ترکیب-ارزشیابی

گانیه در سال 1972 طبقه بندی خود را که از پنج مقوله تشکیل شده بود، ارائه داد که شامل: اطلاعات کلامی-مهارتهای ذهنی-راهبردهای شناختی- نگرش-مهارت حرکتی

موریسون در دهۀ 1930 برای اولین بار یادگیری در حد تسلط را عنوان کرد. فرض آن این است که همۀ دانش آموزان می توانند بر مطالب درسی مسلط شوند، بلوم طرح موریسون را بسط داد.
یادگیری در حد تسلط تنها برای سطوح پایین یادگیری موثر است و برای یادگیری در سطوح بالا مناسب نیست.
مفهوم تسلط
منظور از تسلط مقدار یادگیری واقعی یادگیرنده است. بنابراین، تسلط هم به بازده مطلوب یادگیری و هم به سطح قابل قبولی از عملکرد که حاکی از توفیق در یادگیری باشد اشاره می کند. معنی این سخن آن است که یادگیرنده یا بر بازده یادگیری تسلط می‌یابدیا در تسلط‌یابی شکست می خورد. یعنی در رسیدن به حد تسلط درجات مختلف وجود ندارند.
مفهوم تسلط به مفاهیم کفایت و مهارت نزدیک است، اما با آنها فرق دارد. تسلط یافتن، بخشی از کفایت یافتن و ماهر شدن است ولی با آنها یکی نیست.
آموزش برای یادگیری در حد تسلط
روش آموزش بری یادگیری در حد تسلط بر یک فرض استوار است که با فرض های سنتی متداول در آموزش و پرورش مغایر است. فرض زیر بنایی روش یادگیری در حد تسلط این است که اگر شرایط مناسب آموزشی فراهم شوند و زمان کافی در نظر گرفته شود، همه یا تقریبا همه یادگیرندگان می توانند همه یا تقریبا همه هدف های آموزشی یک درس را بیاموزند، یعنی بر آن تسلط یابند.

طبق مدل یادگیری کارول، یادگیری آموزشگاهی پدیده ای مبتنی بر زمان است. یعنی هر چه زمان یادگیری بیش تر باشد مقدار یادگیری نیز بیش تر خواهد بود. بنابر این تعریف، اگر به یادگیرنده زمان مورد نیاز او برای رسیدن به سطح معینی از یادگیری داده شود و اگر او از این زمان برای یادگیری مورد نظر استفاده کند در این صورت به سطح تعیین شده در یادگیری خواهد رسید. اما اگر به دانش آموز زمان کافی برای یادگیری داده نشود یا به او زمان کافی داده شود اما او از زمان داده شده به طور کامل استفاده نکند آن گاه میزان یادگیری او به صورت تابعی از زمانی که عملا صرف یادگیری می کند بخش بر زمان مورد نیاز برای یادگیری نشان داده می شود.
مراحل آموزش یادگیری در حد تسلط
1- تعیین هدف های آموزشی
2- تعیین رفتار های ورودی و تهیه آزمون مربوط به سنجش آغازین
3- تعیین حد تسلط
4- تعیین واحدهای آموزشی – یادگیری
5- آموزش گروهی
6- اجرای ارزشیابی تکوینی و آموزش اصلاحی
7- اجرای ارزشیابی تراکمی و نمره گذاری
8- تجدید نظر در طرح آموزشی

تدریس: Teaching
عبارت است از تعامل یا رفتار متقابل معلم و فراگیر (Interaction) بر اساس طراحی منظم و هدفدار معلم برای ایجاد تغییر در رفتار فراگیر.

تدریس فعال: Active Teaching
به روشی اطلاق می شود که در آن فراگیران در جریان آموزش برانگیخته شده و در امر یادگیری می کوشند. در واقع معلم نقش راهنما و هدایت کننده را ایفا می کند و یک ارتباط متقابل بین معلم و فراگیر وجود دارد.

 

فرآیندیاد دهی فعال: فعالیتهایی که معلم در کلاس با کمک فراگیران انجام می دهد تا امر یادگیری با معنا محقق شود. در این تحقق، فعالیتها عبارتند از درگیر کردن دانش آموز در حل مسأله، مشارکت خود دانش آموز در امر یادگیری و ایجاد تفکر انتقادی در فراگیران.

یادگیری: عبارت است از ایجاد تغییر نسبتا“ پایدار در رفتار بالقوه یادگیرنده، مشروط بر آنکه این تغییر بر اثر تجربه رخ دهد.

یادگیری فعال: Active Learning
شامل روشهایی است که در آن دانشجویان نقشی بیش از یک شنونده را به عهده می گیرند و در پردازش و کاربرد اطلاعات نیز مشارکت دارند.

اجزای اصلی یک یادگیری فعال
صحبت کردن و گوش دادن،
نوشتن،
خواندن، و
انعکاس اطلاعات
نظریه های یادگیری
1- نظریه رفتار گرایی:
به دو گروه تقسیم شدند: الف- الگوهای مبتنی بر اصول شرطی سازی کنش گرا، و ب- الگوهای مبتنی بر اصولل شرطی سازی متقابل.
در این نظریه، تقویت، شرط لازم برای یادگیری است.

2- نظریه شناخت گرایی: در این دیدگاه، هر انسانی در ذهن خود اطلاعات عدیده ای دارد که می تواند در یادگیری به او کمک کند.

 

مقایسه دو نظریه رفتارگرایی و شناخت گرایی

3- نظریه نوروفیزیولوژیکی: این نظریه بر این باور است که یادگیری سبب تغییراتی در جریان عصبی می شود. در این نظریه یادگیری به دو مرحله تقسیم می شود: الف- یادگیری در دوران کودکی که از نوع افزایشی است، و ب- یادگیری در دوران بزرگسالی که از نوع بینشی است. این دو نوع یادگیری با هم رابطه دارند.

4- نظریه فراشناخت: عبارت است از آگاهی، کنترل و هدایت سازمان شناخت خود. در این دیدگاه، فرمان رشد فراگیران به خود آنان سپرده می شود و فراگیران هستند که باید راه یادگرفتن را یاد بگیرند.
طبقه بندی الگوهای تدریس
الگوهای تدریس در چهار خانواده اصلی به شرح زیرتقسیم بندی می شوند:
1- خانواده پردازش اطلاعات

2- خانواده الگوی فردی

3- خانواده الگوی اجتماعی تدریس

4- خانواده سیستم های رفتاری
جدول خانواده های تدریس و الگوهای آن

الگوها و روش های تدریس فعال
1-الگوی آموختن کنترل خود (یادگیری کنترل خود)
2- الگوی یادگیری در حد تسلط (تسلط یاب)
3- الگوی یادسپاری
4- الگوی تدریس ایفای نقش (وانمود سازی – روش تقلیدی)
5- الگوی تدریس پژوهشگری

6- الگوی بدیعه پردازی (نوآفرینی – سینکتیکز)
7- الگوی پژوهش گروهی
8- الگوی آموزش آزمایشگاهی
9 – الگوی کاوشگری علوم اجتماعی
10- الگوی آموزش برای رشد مفهوم و مهارت
11- روش پرسش و پاسخ

 12- روش بحث گروهی (مباحثه ای)

13 – روش بحث گروههای کوچک
14- روش انجام دهید، نگاه کنید، یاد بگیرید
15- روش بارش مغزی (طوفان مغزی)
16- روش کنفرانس

17- روش کارگاهی
18- سمینار
19- یادگیری موضوعات کلینیکی به شکل برنامه ریزی شده گروهی
20- روش شبیه سازی
21- روش یاذگیری بر اساس طرح مسأله
22- پی.ام.پی
23- نمایش کلینیکی
24- گزارش صبحگاهی

25- سمپوزیوم
26- روش گردش علمی
27- روش فراگیر – استادی
28- روش چند حسی (مختلط)
29- روش پروژه ای
30- روش نمایشی (نمایش علمی)
مراحل تدریس فعال
تدریس فرآیندی است که چهار مرحله بنیادی دارد:

1- آمادگی

2- ارائه مطلب

3- کاربرد

4- امتحان و سنجش
رهبری نحوه تسهیل بحث
شناخت استاد و دانشجو از همدیگر

تعریف و تمجید از دانشجویان

ایجاد انگیزه و انرژی از طریق شوخی و تذکر دادن
مخالفت کردن
دریافت ایده های همدیگر در هنگام دریافت نظرات
خلاصه کردن

داشتن اهداف آموزشی واضح

گفتن ایده ها

ارائه فعالیتها

چالش ایجاد کردن

بحث مداوم و خلاصه کردن تجارب

ملاکهای انتخاب الگوها و روشهای تدریس
تعیین اهداف آموزشی

آگاهی از نظریه ها و اصول یادگیری

در نظر گرفتن توانایی های فردی فراگیران

در نظر گرفتن انگیزه فراگیران

تسهیلات، تجهیزات و منابع آموزشی
مقایسه رویکرد تدریس رایج و فعال

مثالهایی از روشهای تدریس فعال مورد استفاده توسط مدرسان
بعضی از مزایای استفاده از روشهای تدریس فعال
افزایش زمان باقی ماندن اطلاعات در ذهن

درک بهتر

تعامل دانشجویان با مدرس و با یکدیگر

کار گروهی

کسب مهارتهای ارتباطی

افزایش سطح مهارتهای فکر کردن

انگیزش / علاقمندی / تحریک

لذت بردن

فرصتهای یادگیری بیشتر

کاهش ترس / کاهش خطر شکست

عوامل خطر تشخیص داده شده از نظر اساتید
کوچک بودن کلاس

بزرگ بودن کلاس

میزها را نمی توان جابجا کرد

من به اندازه کافی وقت ندارم

زمان جلسه کافی نیست

من قادر به کار کردن با داشجوها نیستم

من وقت اضافی ندارم

دانشجویان مشارکت جدی ندارند

دانشجوها خیلی شلوغ هستند
من نمی توانم کلاس را کنترل کنم

 

دانشجویان کلاس از هم جدا خواهند شد
سایر اساتید فکر می کنند من کنترل کلاس خود را از دست داده ام
من با استفاده از این رویکرد احساس راحتی بیشتر می کنم
انجام فعالیتها نیاز به آمادگی های بیشتری دارد
من تجربه کافی برای آموزش فعال ندارم
من انجام نمی دهم زیرا آن را قبلا مورد آزمون قرار داده ام
نتیجه
در اجرای طرح آموزشی، بر اساس موقعیت . محیط، برای هر نظریه جایی وجود دارد. باید قبل از قرار دادن یادگیرنده در دریای بیکران دانش، با استفاده از یک رویکرد عینی گرا، “تکیه گاهی” در اختیار او نهاد. درک اساسی مطالب ضروری، جهت یاب یادگیرنده در سفر های طولانی است.
نکته مهم دیگر این است که طراح باید بتواند در هر موقعیتی از نظریه های یادگیری مناسب براساس شرایط خاص یادگیری، استفاده بهینه نماید.
هر چند سنت طراحی آموزشی ممکن است رفتاری باشد، بینش های نو در فرایند یادگیری دائما در حال جایگزینی، تغییر و دگرگونی هستند. پیشرفت های به وقوع پیوسته در فن آوری، امکان شاخه شاخه شدن رویکردهای ساخت گرا را در یادگیری فراهم کرده است.
طراح امروز با بکارگیری هوشمندانۀ راهبرها و فن آوری نظریۀ یادگیری، راه حل هایی برای یادگیری پیدا می کند که نیاز های قرن بیست و یکم را برآورده می سازد.

ما می دانیم که
آموزش و یادگیری فعال
مؤثر و عملی است
بنابراین ما چرا در
آموزش خود از
استراتژیهای آموزش فعال
بیشتر استفاده نمی کنیم.

 

این فایل در قالب power point و به تعداد  48 اسلاید می باشد.