تعداد صفحات 43 فرمت word   توضیحات محصول

چکیده:

هدف از تحقیق حاضر، بررسی وضعیت حقوق سفیه، چگونگی اجرای آن و ضوابط مربوط به حفظ کارایی ، اموال و کیفیت ولایت بروی جهت حمایت از حقوق متعلقه او درحقوق ایران، مصر و سوریه است. رساله حاضر، ضمن مطالعه تطبیقی در حقوق ایران، مصر و سوریه به تبادل و تضارب افکار و آراء فقهای امامیه و حنفیه می پردازد. زیرا بحث حجر در حقوق ایران منبعث از فقه امامیه بوده و درحقوق کشورهای مصر و سوریه براساس فقه حنفی می باشد. تحقیق حاضر، بااستفاده از روش کتابخانه ای انجام گرفته و مطالب آن در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول، به ماهیت و تعریف اهلیت ، اهلیت استیفاء و درجات و کیفیت اهلیت استیفاء می پردازد.فصل دوم، اختصاص به بررسی ماهیت حجر و ذکر اقوال فقهای امامیه و تطبیف آن بافقه حنفی و حقوق کشورهای مصر و سوریه دارد. درفصل سوم، حجر سفیه و بررسی مسائلی چون ماهیت سفاهت ، دلائل مخالفین و موافقین حجر سفیه، اقوال و آراء فقها و …. ارائه می شود. حدود حجر سفیه و احکام مربوط به آن و مسائل متعددی از حقوق مالی و غیر مالی سفیه در فصل چهارم تشریح می گردد. بالاخره درفصل پنجم، ولایت سفیه در امور مالی بیان شده و نیز به مسائلی چون ولایت قهری، وصایت و قیمومیت پرداخته می شود. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد، ریشه حجر راباید در عدم اهلیت استیفاء جستجو کرد نه اهلیت تمتع. اهلیت استیفاء زمانی برای انسان تحقق می یابد که قبل از آن دارای اهلیت تمتع باشد.ولی لازم نیست هر کسی که دارای اهلیت تمتع باشد، حتما” و لاجرم اهلیت استیفاء را نیز داشته باشد. همچنین عدم اهلیت استیفاء مساوی حجر و ممنوعیت است. البته هر حجری ممنوعیت قلمداد می شود ولی هر ممنوعیتی حجر نمی باشد. حجر یا ذاتی است که دراثبات آن نیازی به حکم قاضی نمی باشدمانند حجر صغیر ، و یااینکه اثبات آن نیاز به حکم حاکم دارد . سفیه از جمله محجورینی است که حجر وی ذاتی نیست و نیاز به حکم دارد. حجر دارای دو فایده اساسی است که عبارتند از: حفظ و صیانت از حقوق محجور، ذوی الحقیق و جامعه و تحت قیمومت قرار گرفتن محجور. سفه در قانون مدنی ایران با اصطلاح غیر رشید آمده است و درماده ‎۱۲۰۸ مقرر می دارد: غیر رشید کسی است که تصرفات او دراموال و حقوق مالی خود عقلایی نباشد. سفیه ازطفل با بلوغ و از دیوانه با عقل متمایز است. از مجموع منابع معتبر فقه حنفی چون بدایع، الدرالمختار و …. بری می آید که سفه یعنی تبذیر مال و تضییع آن در چیزی که خلاف مقتضای عقل و شرع باشد. در حقوق کشورهای مصر وسوریه درکنار سفیه به تاسیسی دیگر به نام” ذوالغفله” معتقدند که ضمن وجود کمال عقل و ادراک دروی، به علت سادگی و پاکی دل در معاملاتش مغبون می شود که درتحقیق حاضر، لفظ ساهی بر آن انتخاب شده است. فرق سفیه و ساهی این است که سفیه به طور عادی بر عواقب تصرفاتش کهغیر معقول می باشد آگاه است و به عمد آن تصرف و عمل را مرتکب می شود و لی درساهی عمدی متصور نیست. ابوحنیفه به عنوان بنینگذار فقه حنفی حجر سفیه را نمی پذیرد زیرا از نظر وی حجر برای انسان بالغ و آزاد به بهانه سفاهت نوعی مصادره در امر خداوند است، چگونه تصرفات و اقرار سفیه در اموری چون جرایم و عقوبات پذیرفته می شود ولی درتصرف و اقرار درامور مالی اش پذیرفته نمی شود و….اماموافقین حجر سفیه معتقدند مصلحت مالی سفیه و جامعه از جمله اشخاص ثالث و ورثه بر حجر سفیه خواهد بود و نیز طلب و درخواست حجر عبدالله بن جعفر به سبب سفه اش توسط حضرت امیر المومنین علی (ع) نشان از مشروعیت حجر سفیه است .

فهرست

عنوان …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

چکیده …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………7

فصل اول :حجر سفیه در فقه و حقوق ایران

گفتار نخست :  اعمال حقوقی سفیه ……………………………………………………………………………………………………………………………9

مبحث اول : حجر و انواع آن………………………………………………………………………………………………………………………………………11

انواع حجر:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………11

  1) حجر عام و حجر خاص:………………………………………………………………………………………………………………………………………12

  2) حجر حمایتی و سوء ظنی: ………………………………………………………………………………………………………………………………..12

  3) حجر قانونی و حجر قضایی: ………………………………………………………………………………………………………………………………13

  4) حجر مبتنی بر فقدان اراده و نقص اراده: ………………………………………………………………………………………………………….13

  5) حجر در امور مالی و غیرمالی: …………………………………………………………………………………………………………………………..13

  6) حجر مغیّی و حجری که غایت معنی ندارد:……………………………………………………………………………………………………….13

مبحث دوم : اهلیت در حقوق مدنی و بین الملل …………………………………………………………………………………………………….14

مبحث سوم : اهلیت در حقوق بین الملل خصوصی ایران ………………………………………………………………………………………..17

مبحث چهارم : دارا بودن اهلیت تمتع جهت اجرای حقوق ……………………………………………………………………………………..17

گفتار دوم : قوانین حاکم بر اهلیت در حقوق بین الملل خصوصی ………………………………………………………………………….18

مبحث اول : موارد استثناء شده اهلیت از قانون ملی: ……………………………………………………………………………………………..19

الف ـ اهلیت برای تبدیل تابعیت: …………………………………………………………………………………………………………………………….19

ب ـ اهلیت انجام معامله و اعمال حقوقی مطابق ماده 962 ق. م: …………………………………………………………………………..20

مبحث دوم : اهلیت تمتع و استیفاء اشخاص حقوقی ……………………………………………………………………………………………….25

مبحث سوم :اثر تغییر تابعیت در اهلیت اشخاص……………………………………………………………………………………………………….26

مبحث چهارم :اهلیت در حقوق برخی کشورها «حقوق تطبیقی» …………………………………………………………………………..27

فصل دوم : بررسی احکام حجر و ورشکستگی در فقه و حقوق اسلامی

گفتار اول : بررسی احکام حجر و ورشکستگی در فقه و حقوق اسلامی……………………………………………………………………30

مبحث اول : حجر در اصطلاح حقوق………………………………………………………………………………………………………………………….31

مبحث دوم :حکمت و فلسفه تشریع حجر………………………………………………………………………………………………………………….32

مبحث سوم :اسباب حجر در فقه امامیه……………………………………………………………………………………………………………………..32

گفتار دوم : اسباب حجر در حقوق موضوعه……………………………………………………………………………………………………………….33

مبحث اول :تعریف مفلّس……………………………………………………………………………………………………………………………………………35

مبحث دوم :تقسیم حجر براساس انواع مصلحت آن…………………………………………………………………………………………………..36

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..39

 منابع:…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………42