«پایگاه داده» اشاره به مجموعه‌ای از داده‌های مرتبط و ساختار یا سازمان است که دسترسی به این اطلاعات معمولاً از طریق «سیستم مدیریت پایگاه داده» (DBMS) متشکل از یک مجموعه یکپارچه از نرم‌افزارهای کامپیوتری است که اجازه می‌دهد تا کاربران برای ارتباط برقرار کردن با یک یا چند پایگاه داده‌ها و دسترسی به تمام اطلاعات موجود در پایگاه داده (اگر چه محدودیت ممکن است که دسترسی محدود به اطلاعات خاص وجود داشته باشد) را فراهم می‌کند. چگونگی این که توابع مختلف که ورود، ذخیره‌سازی و بازیابی مقادیر زیادی از اطلاعات و همچنین ارائه برای مدیریت را نشان می‌دهد که این اطلاعات سازمان یافته‌است. از آنجا که از ارتباط نزدیک بین آنها، اصطلاح «پایگاه داده» است که اغلب معمولی استفاده می‌شود برای اشاره به هر دو یک پایگاه داده و DBMS استفاده می‌شود. خارج از دنیای فناوری اطلاعات حرفه‌ای، پایگاه داده مدتی است که اغلب برای اشاره به هر مجموعه‌ای از داده‌های مرتبط (مانند یک صفحه گسترده یا یک شاخص کارت) استفاده می‌شود. در این مقاله تنها با پایگاه داده‌ای که در آن اندازه و شرایط ضروری استفاده از سیستم مدیریت پایگاه داده مهم است سروکار داریم. دی. بی. ام. اس. اس موجود به توابع مختلف اجازه می‌دهد که مدیریت یک پایگاه داده و داده‌های خود را انجام دهد که می‌توان آن را به چهار گروه اصلی طبقه‌بندی کرد:

1. تعریف داده‌ها – ایجاد، اصلاح و حذف از تعاریفی که سازمان داده را با استفاده از آن تعریف می‌کنیم.
2. به روزرسانی – درج، اصلاح و حذف داده‌های واقعی.
3. ارائه اطلاعات در یک فرم به‌طور مستقیم قابل استفاده یا برای پردازش بیشتر توسط برنامه‌های کاربردی دیگر. داده‌های بازیابی ممکن است در یک فرم اساساً همان است که در پایگاه داده یا در یک فرم جدید به دست آمده با تغییر یا ترکیب داده‌های موجود از پایگاه داده‌های ذخیره شده در دسترس ساخته شده‌است.
4. اداره – ثبت نام و نظارت بر کاربران، اجرای امنیت داده‌ها، نظارت بر عملکرد، حفظ تمامیت داده‌ها، خرید و فروش با کنترل همزمانی، و دوره نقاهت بعد اطلاعات است که توسط برخی از رویداد مانند شکست غیرمنتظره سیستم خراب به وجود می‌آید.

هم پایگاه داده و همDBMS مطابق با اصول مدل پایگاه داده خاص است. «سیستم پایگاه داده» اشاره جمعی به مدل پایگاه داده، سیستم مدیریت پایگاه داده، و پایگاه داده است. از لحاظ فیزیکی، سرورهای پایگاه داده کامپیوتر اختصاص داده شده‌است به برگزاری پایگاه‌های داده واقعی و اجرا تنها DBMS و نرم‌افزارهای مرتبط است. سرورهای پایگاه داده معمولاً از چند کامپیوتر، با حافظه و دیسک RAID مورد استفاده برای ذخیره‌سازی پایدار است..RAID برای بازیابی داده‌ها استفاده می‌شود اگر هر کدام از دیسک‌ها و یا. سخت‌افزار شتاب دهنده پایگاه داده، از طریق یک کانال با سرعت بالا به یک یا چند سرویس دهنده متصل شود، در محیط‌های پردازش تراکنش با حجم زیادی استفاده می‌شوند.. دی. بی. ام. اس در قلب اکثر برنامه‌های کاربردی پایگاه داده یافت می‌شود. دی. بی. ام. اس ممکن است در اطراف یک هسته چند وظیفه سفارشی ساخته شده برای حمایت از شبکه ساخته شده‌است، اما دی. بی. ام. اس. اس مدرن به‌طور معمول در یک سیستم عامل استاندارد وجود دارد. دی. بی. ام. اس. اس شامل یک بازار اقتصادی قابل توجه برای فروشندگان کامپیوتر و ذخیره‌سازی الزامات DBMS در برنامه‌های توسعه داده است. پایگاه داده‌ها و دی. بی. ام. اس. اس را می‌توان با توجه به مدل پایگاه داده (بازدید کنندگان) که آن‌ها را پشتیبانی می‌کند (مانند رابطه یا XML)، نوع (بازدید کنندگان) کامپیوترهایی که آن‌ها را اجرا می‌کند (از یک خوشه سرور به یک تلفن همراه) طبقه‌بندی کرد.

فهرست مطالب:

سیستم مدیریت پایگاه داده ‌ها DBMS

رده ‌بندی سیستم های DBMS

از نظر نوع ساختار داده ‌ای

از نظر محیط سخت ‌افزاری

از نظر رده کامپیوتر

از نظر محیط سیستم عامل

از نظر نوع معماری سیستم پایگاه داده ‌ها

از نظر معماری مشتری – خدمتگزار

از نظر زبان

از نظر نوع زبان داده ‌ای فرعی

از نظر ماهیت زبان داده‌ ای فرعی

از نظر سیستم فایل

از نظر نوع کاربرد

از نظر واسط کاربر

از نظر رفتار در قبال رویدادها

از نظر متدولوژی زبان

از نظر بهینه ‌سازی پرسش

از نظر نوع تراکنش

از نظر نوع پردازش

از نظر قابلیت تعامل بین سیستمها

از نظر پردازش داده‌ های زمانمند

اجزای DBMS از نمای بیرونی

اجزای DBMS از نمای درونی

واحدهای لایه هسته

واحدهای لایه مدیریت محیط پایگاه داده ‌ها

ساختار یک سیستم پایگاهی

جایگاه DBMS در یک سیستم کامپیوتری

یک DBMS برای هر برنامه کاربردی

یک DBMS برای چند برنامه کاربردی تحت کنترل سیستم عامل

یک DBMS برای چند برنامه کاربردی با اجرای تحت کنترل DBMS

اسلوبهای عملیاتی

کاتالوگ سیستم و دیکشنری داده‌ ها: متا داده‌ ها

اطلاعاتی که در دیکشنری داده ‌ها نگهداری می ‌شود

دیکشنری داده ‌ها و استفاده‌ کنندگان آن

پارامترهای شناخت DBMS

مدیر پایگاه داده ‌ها

برخی مسئولیتهای در تیم مدیریت پایگاه داده ‌ها

پنج سرمایه سازمان

مزایا و معایب تکنولوژی پایگاه داده ‌ها

سیستم تک‌ کاربری

سیستم چند ‌کاربری

شرایط استفاده از تکنولوژی پایگاه داده ‌ها

کاربردهای جدید تکنولوژی پایگاه داده ‌ها

و…