45 صفحه word |فونت tahoma سایز 12| قابل اجرا در آفیس 2010 و نسخه های جدیدتر|قابل ویرایش و آماده چاپ

بخشی از تحقیق 

تاریخچه تولید فرآورده‌های گوشتی در ایران

تولید سوسیس و کالباس در ایران سابقه‌ای در حدود 80 سال دارد. در سال 1307 شخصی به نام «آواناسیف» که روسی تبار بود با یک ماشین کوچک دستی شروع به تولید نموده و احتیاجات روزانه اتباع خارجی مستقر در تهران را به این محصولات مرتفع سازد. در سال بعد در سال 1309 هموطن دیگر او «لیشنسکی» کارخانه را به ظرفیت تولید 40 تا 50 کیلوگرم رساند. در سال 1310 آرزومان آوانیسانی که از اراضه ؟ آذربایجان غربی بود، در منزلی واقع در خیابان منوچهری با وسایل دستی و امکانات ابتدایی به همراه 4 کارگر شروع به تولید فرآورده‌های گوشتی نمود. در مجموع اولین کارخانه تولید سوسیس و کالباس در ایران با همکاری «آوانیسانی» «لیشنسکی» بنیان گذاری گردید.

میزان تولید سوسیس و کالباس در ایران

در حال حاضر بیش از 300 کارخانه و کارگاه صنعتی در حال تولید فرآورده‌های گوشتی در کشور می‌باشند که 10تا 15 درصد آنها زیر نظر تعاونی تولید کنندگان فرآورده‌های گوشتی می‌باشد.

میزان تولید سوسیس و کالباس در سال 1385 ، 330 هزار تن بوده است که نسبت به سال گذشته 10 درصد رشد داشته است. محمد موسوی مدیر عامل شرکت فرآورده های گوشتی با اشاره به تولید 330 هزار تن فرآورده‌های گوشتی در سال جاری اظهار داشت با توجه به رشد جمعیت و افزایش مصرف پیش بینی می‌شود که در سال 1386، میزان تولید فرآورده‌های گوشتی در ایران به رقم 350 هزار تن برسد.[1]

با توجه به ارقام و آمار به دست آمده از انجمن فرآورده‌های گوشتی ایران این رقم در سال 1382 برابر با 267081 تن بوده است. که در سال 1383 به عدد 280435 تن در سال رسید. در فاصله بین سالهای 1384 – 1383 به دلیل کاهش تولید گوشت قرمز در داخل کشور با رشدی حدود 7106 تن میزان تولید فرآورده‌های گوشتی سالانه 287541 تن ثبت شده است. در سال 1385 با رشدی حدود 10 درصد این مقدار به 330000 تن در سال رسید. پیش بینی می‌شود این مقدار با رشد 12 درصدی به عدد 350000 هزار تن در پایان سال 1386 برسد. جدول ذیل میزان تولید سوسیس و کالباس را در کشور حد فاصل سال‌های 1382 تا 1386 را نشان می‌دهد.

 

با توجه به مقادیر بالا می‌توان نتیجه گرفت که رشد صنعت تولید فرآورده‌های گوشتی سالانه می‌باشد که با توجه به افزایش جمعیت، توسعه شهرها و تمایل مردم به شهرنشینی، اشغال زنان به عنوان دارنده نقشی تعیین کننده در تهیه غذاهای خانگی و به تبع آن مصرف فرآورده‌های گوشتی به عتوان غذای آماده و سریع، این رشد در سال‌های آتی ادامه خواهد داشت. تولید فرآورده‌های گوشتی 1) گوشت قرمز و مرغ دارای موانع بسیار فرهنگی در کشور می‌باشد که می‌توان از این موانع به عنوان یک مزیت رقابتی برای تولید سوسیس و کالباس از ماهی بهره برد. در فصل بعدی در مورد مزایای رقابتی تولید سوسیس و کالباس از ماهی در مقایسه با تولید این فرآورده‌ها از گوشت قرمز و مرغ توضیح داده خواهد شد.

فصل اول : تحقیقات بازار

نحوه تهیه پرسشنامه :

به دلیل عدم وجود اطلاعات کافی نزد کارخانه‌های تولید سوسیس و کالباس و نیز نداشتن پایایی اطلاعات و ارقام موجود اقدام به تهیه و توزیع پرسشنامه گردید.

پرسشنامه‌ها در 3 نوع تهیه گردید که این 3 نوع شامل 3 گروه عمده از خریداران اصلی محصولات و فرآورده‌های پروتئینی بودند. گروه اول مصرف کنندگان عمومی بودند که تنها نقش اصلی آنها مصرف کردن محصولات بوده و هیچ گونه نقش تصمیم گیری نداشتند. این گونه افراد بیشتر شامل جوانان و انسان‌های مجرد و افرادی بود که دور از خانه به سر می‌بردند.

گروه دوم خانواده‌ها بودند که به عنوان گروه مرجع تصمیم گیری در رفتار فرزندان شناخته می‌شدند. در درون این گروه خانم‌های خانه دار به عنوان اصلی ترین تصمیم گیرنده در کالاهای مصرفی مورد ارزیابی قرار گرفتند.

گروه سوم افرادی بودند که به عنوان پیشرو و تأثیر گذار بر دیگران، دارای خلاقیت زیاد و بدعت گذار، خود را معرفی می‌کردند. روش کار بدین صورت بود که افراد ابتدا پرسشنامه‌های معمولی را پرکرد. پس از مطالعه پرسشنامه‌های معمولی یا گروه یک، در مرحله دوم دوبار پرسشنامه دیگری به انها داده می‌شد.  این پرسشنامه یک پرسشنامه باز بود. و سوالات آن به گونه‌ای طراحی شده بود که از خلاقیت افراد فوق و نظرات آنان به نحو احسن استفاده شود.

انواع پرسشنامه گروههای یک و دو از روشهای زیر استفاده شد :

1-دو جوابی

2- لینکرت

3- مقیاس اهمیت

4- مقیاس قصد خرید

و در پرسشنامه گروه سوم از پرسشنامه باز استفاده شد که شامل موارد زیر بود:

1- تداعی کلمه

2- تکمیل جمله

لازم به ذکر است که در بخش ضمائم نمونه‌ای از این پرسشنامه‌ها گنجانده شده است.

 

بررسی رفتار مصرف کننده

الف ) خصوصیات کلی مصرف کنندگان

الف-1) گروه سنی

عمده مصرف کنندگان فرآورده‌های گوشتی را گروه سنی 16 تا 30 سال تشکیل می‌دهد که از این میزان 40درصد، گروه سنی 24-15 و 45 درصد گروه سنی 30-25 سال را شامل می‌شود. 15 درصد مابقی را نیز افرادی با میانگین سنی 40 سال به بالا تشکیل می‌دهد.

نمودار زیر نحوه تقسیم بندی گروههای سنی را نشان می‌دهد.

 

الف -2) مشاغل

با تأکید بر عامل انواع مشاغل، 35درصد مصرف کنندگانی این فرآورده‌ها را دانشجویان، 30درصد کارمندان، 25درصد دانش آموزان و 10 درصد را مشاغل آزاد تشکیل می‌دهمد.

الف -3) میزان درآمد

40 درصد مصرف کنندگان فرآورده‌های گوشتی، درآمدی پایین تر از 000/100 تومان دارند. 225 درصد حقوقی بین 350-200 هزار تومان، 15 درصد 200-100 هزار تومان، 15 درصد 500-350 هزار تومان و تنها 10درصد حقوقی بالاتر از 500 هزار تومان دارند.

الف -4) تحصیلات

35 درصد مصرف کنندگان دارای مدرک تحصیلی دیپلم و 40درصد دارای مدرک لیسانس می‌باشند. 10 درصد مصرف کنندگان تحصیلاتی پایین تر از دیپلم و 5درصد تحصیلاتی معادل فوق لیسانس دارند.

با توجه به آمارهای به دست آمده، بالاترین درصدهای به دست آمده در هر گروه به شرح زیر است :

 

با توجه به موارد بالا می‌توان خصوصیات اصلی یک مصرف کننده فرآورده‌های گوشتی را به صورت زیر نوشت :

«دانشجویی 25 تا 30 ساله که درآمدی پایین تر از 000/100 تومان دارد.»

ب ) زمان و تعداد خرید

پس از شناسایی مشتریان از نظر طبقه اجتماعی و تحصیلات و .. به بررسی رفتار خرید مشتریان از حیث دو فاکتور زمان خرید و دفعات خرید می‌پردازیم.

ب -1 دفعات خرید : منظور از دفعات خرید، تعداد تصمیم گیری‌های منجر به خرید توسط مصرف کننده می‌باشد. طبق نتایج به دست آمده، 40 درصد مصرف کنندگان در طول هفته 2 بار از فرآورده‌های گوشتی استفاده می‌کنند، 15 درصد یکبار، 15 درصد 3 بار و حدود 5 درصد نیز 4 بار و بیشتر در طول هفته خریداری می‌کنند.

ب 2- زمان خرید : در بررسی رفتار مصرف کننده از نقطه نظر زمان خرید برای درک بهتر و نیز یافتن دقیق خرید 3 نوع زمان در نظر گرفته شد که این 3 نوع زمان عبارتند از : 1- زمان فصلی 2- زمان وعده‌های غذایی  و 3- ساعاتی زمانی هر یک از موارد فوق به طور مفصل در زیر توضیح داده می‌شود :

ب -2-1- زمان فصلی : بررسی رابطه میزان خرید مصرف کننده با فصل‌های سال می‌باشد.

بیشترین تمایل مصرف کنندگان برای مصرف فرآورده‌های گوشتی نظیر سوسیس و کالباس با 15 درصد در فصل پاییز می‌باشد. دو فصل تابستان و زمستان با رقمی معادل 10 درصد، کمترین میزان تمایل خریدار به مصرف این فرآورده‌ها می‌باشد.

البته لازم به ذکر است که برای 60 درصد، افراد فصول سال معیار مهمی برای خرید نبوده و نوعی حالت بی تفاوتی نسبت به مصرف این فرآورده‌ها در رابطه با فصول وجود دارد.

ب 2-2- وعده‌های غذایی :

وعده ی غذایی شام 50 در صد تمایل مصرف کننده نسبت به خرید این محصولات را تشکیل می‌دهد. ناهار 30 درصد و میان وعده با 25درصد رتبه‌های بعدی در مصرف سوسیس و کالباس را به خود اختصاص داده‌اند. مصرف سوسیس و کالباس به عنوان عصرانه تنها 5درصد تمایلات مشتری را تشکیل می‌دهد.

ب -2-3- ساعات زمانی :

60 درصد خریداران اکثراً تمایل دارند تا بعد از ساعت 8 شب، سوسیس و کالباس مورد نیاز خود را تهیه کنند. 45 درصد حد فاصل ساعت 12 تا 2 بعدازظهر 200 درصد 2 تا 4 بعد از ظهر نیازهای خود را تأمین می‌نمایند.

ساعات 4 تا 6 بعدازظهر 6 تا 8 با کسب 10 درصد تمایلات، کمترین مقدار خرید را دارا می‌باشد.

ج ) دلایل خرید

اصلی ترین دلیل استفاده از فرآورده‌های گوشتی سهولت استفاده‌ی این محصولات می‌باشد که 70 درصد مصرف کنندگان آن را دلیل اصلی مصرف این نوع فرآورده‌ها می‌دانند. طعم و مزه بهتر نسبت به گوشت و با 20درصد و ارزان‌تر بودن قیمت سوسیس و کالباس نسبت به گوشت دلایل بعدی مصرف کنندگان برای خرید را تشکیل می‌دهد.

د) مکان‌های بهتر تهیه و چگونگی رفع نیاز

15 درصد مصرف کنندگان فرآورده‌های گوشتی مورد نیاز خود را از فروشگاه‌های زنجیره‌ای تأمین می‌کنند، 30 درصد این مصرف کنندگانی سوپر مارکت را ترجیح می‌دهند. 15 درصد محصولات مورد نیاز خود را از فروشگاه‌های اختصاصی عرضه محصولات پروتئینی تهیه می‌کنند اما بیشتر مصرف کنندگان ترجیح می‌دهند این محصولات را به صورت ساندویچ و از طریق اغذیه فروشی‌ها تهیه کنند که این مصرف کنندگان 40 درصد مصرف کنندگان را تشکیل می‌دهد.

عوامل موثر بر رفتار مصرف کننده :

ه‍ 1-) عوامل اقتصادی :

طبق تحقیقات به دست آمده عوامل اقتصادی یکی از عوامل تأثیر گذار بر رفتار مصرف کننده در خصوص خرید یا عدم خرید محصولات می‌باشد. از آنجا که کالای ما، یک کالای مصرفی می‌باشد لذا حساسیت زیادی به قیمت دارد. 85 درصد نمونه‌ها، قیمت مناسب را یکی از عوامل تأثیر گذار در مورد خرید این کالاها دانسته‌اند. اهمیت قیمت مناسب برای 10 درصد نمونه، متوسط  و برای 5 درصد بقیه کم و خیلی کم می‌باشد.

 

ه‍ -2) عوامل بهداشتی

عوامل بهداشتی مورد نظر در این قسمت به دو دسته تقسیم می‌شوند:

ه‍ -2-1) بهداشت و سلامت تولید محصولات :

60 درصد پاسخ دهندگان میزان اهمیت سلامت تولید محصولات را خیلی زیاد و زیاد انتخاب کرده‌اند. 25 درصد گزینه متوسط و تنها 8 درصد، گزینه کم را انتخاب کرده‌اند.

2- میزان چربی و کلسترول :

چربی و کلسترول به عنوان یکی از مهم ترین عوامل بیماری‌های موجود، بیشترین میزان اهمیت را در بین گزینه‌های پرسشنامه به خود اختصاص داده است. میزان مناسب چربی و کلسترول موجود 850 درصد اهمیت پاسخ دهندگان را به خود اختصاص داده است. و تنها 15 درصد پاسخ دهندگان گزینه متوسط را انتخاب کرده‌اند.