شیر صنعتی یک وسیله مکانیکی است که طی یک فرآیند فشار و جریان سیال را کنترل می کند. وظایف اصلی شیرها شامل موارد زیر می شود :

• قطع و وصل کامل جریان
• کنترل مقدار و فشار جریان عبوری
• کنترل مسیر جریان
• کنترل و ایمن نگه داشتن دستگاه های تحت فشار

شیرها انواع گوناگونی دارند که با توجه به ساختارشان می توانند یک یا چند مورد از کارکردهای بالا را داشته باشند.

اجزای اصلی تشکیل دهنده شیرها شامل بدنه (Body ) ، درپوش و کلاهک ( Bonnet ) ، تریم ( Trim ) ، عملگر(Actuator) و پکینگ یا طناب های آب بند (Packing) می شود.

اجزای اولیه یک شیر :

بدنه (Body ) : بدنه که گاهی پوسته ( shell ) نیز نامیده می شود فشار اصلی سیال را تحمل می کند و مانند چارچوبی همه اجزا را نگه می دارد.

درپوش و کلاهک ( Bonnet ) : درپوش و کلاهک مکمل بدنه است وتوسط پیچ و مهره یا جوش به بدنه متصل می شود که این قسمت نیز نگهدارنده قسمتی از فشار سیال است.

تریم ( Trim ) : اجزای داخلی یک شیر تریم نامیده می شوند که شامل دیسک ( disk ) ، نشیمنگاه ( seat ) ، ساقه ( stem ) می شود. حرکات پایه ای و کنترل جریان در یک شیر به دلیل وجود تریم است.

دیسک توانایی اجازه دادن عبور سیال یا جلوگیری از آن را دارد و نشیمنگاه یک نگهدارنده برای دیسک محسوب می شود.

ساقه وظیفه انتقال نیرو از عملگر به دیسک را برعهده دارد. این قطعه می تواند شامل یک یا چند جز باشد.

عملگر (Actuator ) : عملگر به عنوان محرک دیسک و ساقه عمل می کند. عملگر ممکن است به صورت دستی یا آچاری (Wrench, Lever, Hand wheel Operation)، گیربکسی (Gear Operation) و یا اتوماتیک (Actuator Operation Actuated Valve) باشد.

پکینگ یا طناب های آب بند (Packing) : پکینگ وظیفه آببندی فضای بین ساقه و درپوش را بر عهده دارد. پکینگ باید به طور مناسبی فشرده شود تا از نشت سیال و آسیب رسیدن به شیر جلوگیری کند. اگر خیلی سست باشد سیال نشت می کند و اگر بیش از حد تنگ باشد عملکرد شیر را مختل می کند.

ولوها از لحاظ شکل و نحوه محدود کردن جریان در انواع مختلف ساخته می‌شوند:

• شیر دروازه‌ای Gate Valve
• شیر سماوری با سیستم روانکاری Lubricated plug valves
• شیر سماوری بدون سیستم روانکاری Non Lubricated plug valves
• شیر توپی Ball valve
• شیر یکطرفه Check Valve
• شیر پروانه‌ای Butterfly Valve
• شیر بشقابی یا کروی Globe valve
• شیر سوزنی Needle Valve
• شیر دیافراگمی Diaphragm Valve
• شیر قطع خودکار جریان Excess flow valve

اجزا و ساختمان والو با توجه به محدوده دما و فشاری که والو در آن کار می‌کند، نوع سیال (گاز یا مایع) و میزان خورندگی سیال، تغییر می‌یابد. به عبارت دیگر دو شیری که در یک طبقه‌بندی هستند ممکن است از لحاظ شکل ظاهری تفاوت داشته باشند.

 

فهرست مطالب:

تعریف

تاریخچه

انواع شیرآلات بنا به کاربرد

ساختمان شیر

جنس و مواد

بدنه ولوها

محرکِ ولو

سه نوع actuator برای ولوها

چهار وظیفه اصلی ولوها

انواع ولو از نظر ساختار

شیر دروازه ای

انواع Gate Valve

چگونگی عملکرد شیر دروازه ای

شیر سماوری

انواع شیر سماوری

خصوصیات شیرهای سماوری

روانکاری شیرهای سماوری

شیر توپی

انواع شیر توپی

خصوصیات شیر توپی

شیر بشقابی

انواع شیر بشقابی

خصوصیات شیرهای بشقابی

شیر سوزنی

انواع شیر سوزنی

خصوصیات شیر سوزنی

شیرهای دیافراگمی

تقسیم بندی ولوهای دیافراگمی

خصوصیات شیرهای دیافراگمی

شیر پروانه ای

انواع شیر پروانه ای

خصوصیات شیر پروانه ای

انواع شیر از نظر کاربرد و عملکرد

شیر یکطرفه

انواع شیر یکطرفه

شیرهای موتوری

شیرهای ایمنی

اصطلاحات مربوط به شیرهای اطمینان

انواع Safety Valve

مکانیزم داخلی شیرهای اطمینان

نصب safety valve

تست SAFETY VALVES

شیر سولنوئیدی

شیرهای خودکار

شیر کنترل جریان

شیر قطع کننده

شیر مخلوط کننده

و…