مالیات بر حسب تعریف سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) پرداختی است الزامی و بلاعوض. مالیات ممکن است به شخص، مؤسسه، دارایی و غیره تعلق گیرد. چنین تعریفی پرداخت‌های تأمین اجتماعی را هم در بر می‌گیرد، حال آن که بر حسب مقررات و عرف مالیاتی ایران اصطلاح مالیات پرداخت‌های اخیر را شامل نمی‌گردد. اساساً مالیه عملیاتی بوده که جهت ثبت و ضبط و عملیات بعدی اداری نظیر انتقالات و ترهین انجام می شده. حکومت براساس بضاعت خود مستندات را در بایگانی نگهداری می کرده و عندالمورد رونمائی کرده و درخواست مشتری را به منصه می رسانده. وجوهاتی که بابت دستمزد گرفته می شد خود مواردی داشت از قبیل صلاحیت حرفه ای،عدم یکنواختی دریافتها و سایر موارد سیاسی که باعث شد دولتها این مسئولیّت را برعهده بگیرند. امروزه در بعضی اماکن پیشرفتهٔ مالی،ابتدا مالیات را اخذ کرده سپس خدمات ارائه می کنند.

تعریف مالیات

به مثابه یک نوع هزینه اجتماعی است که آحاد یک ملت در راستای بهره‌برداری از امکانات و منابع یک کشور موظفند آن را پرداخت نمایند تا توانائی‌های جایگزینی این امکانات و منابع فراهم شود.

مالیات در واقع انتقال بخشی از درآمدهای جامعه به دولت یا بخشی از سود فعالیت‌های اقتصادی است که نصیب دولت می‌گردد زیرا ابزار و امکانات دست یابی به درآمد و سودها را دولت فراهم ساخته‌است.

اقتصاددانان معمولاً از مالیات بر مصرف در مقابل مالیات بر درآمد حمایت می‌کنند، به عنوان مثال سیگار از جمله کالاهایی است که دولت‌ها برای جلوگیری از مصرف آن مالیات‌های سنگین بر آن وضع می‌کنند، یا مالیات بر مصرف گازوئیل. بر اساس گزارشی که بنیاد خیریه بلومبرگ به تازگی توسط رویترز منتشر کرده‌است، صنعت تنباکو ۱۰ درصد درآمدهای مالیاتی چین را به خود اختصاص داده، شرکت‌های دخانیات مانند فیلیپ موریس حدود ۶ میلیون اندونزیایی را تحت استخدام دارند و به تنهایی بیش از شش میلیارد دلار مالیات غیرمستقیم به صندوق دولت می‌پردازد. دولت‌ها برای جبران هزینه‌های خدماتی که به شهروندان انجام می‌دهند. از طریق وضع مالیاتی اقدام می‌نمایند و البته هدف از وضع مالیاتی برای اغلب کشورها جبران هزینه نیست زیرا از طریق مالیات نقدینگی دچار تغییرات می‌شود که بعد از جبران هزینه مهم‌ترین عامل وضع مالیاتی می‌باشد.

فهرست مطالب:

مقدمه

درآمدهای دولت

مالیات از دیدگاه اقتصاد کلان

مالیات از دیدگاه اقتصاد خرد

اجزاء مالیات

پایه مالیات

جریان درآمد بین خانوارها و بعضی از انواع مالیاتها

نرخ مالیات

انواع نرخهای مالیات

نرخ تصاعدی مالیات

نرخ تناسبی مالیات

نرخ تنازلی مالیات

نرخ نهایی و نرخ متوسط مالیات

اصول مالیات

وظایف دولت

هدف از جمع آوری مالیات

مالیات و عدالت اجتماعی

عدالت افقی

عدالت عمودی

قاعده فایده

قاعده توانایی پرداخت

اندازه گیری ظرفیت مالی و توانایی پرداخت

درآمد به عنوان پایه مالیاتی مناسب

مصرف به عنوان پایه مالیاتی مناسب

ثروت به عنوان مناسب ترین پایه مالیاتی

مقایسه مالیات بر درآمد و مالیات بر مصرف

و…