اکتساب زبان یا تحصیل زبان (به انگلیسی: Language acquisition) به فرایند پیچیدهٔ ایجاد و گسترش توان زبان‌دانی، سخن‌گویی، و تکلم در انسان اطلاق می‌شود.

پدیدهٔ پراهمیت اکتساب زبان توسط کودکان از جملهٔ مهم‌ترین زمینه‌های پژوهشی در دانش امروزین و گسترهٔ زبان‌شناسی به‌شمار می‌آید. مطالعات زبان‌شناسان نشان می‌دهد که تحصیل و دریافت زبان، انسان را به سامانهٔ ذهنیِ قواعد و دستورها زبانی مجهز می‌نماید تا با استفاده از آن اشخاص قادر باشند باهم صحبت نموده، و منظور یکدیگر را ادراک کنند.

تحصیل آواها و واج‌ها

از همان بدو تولد، کودکان در معرض بسیاری از انواع صداها قرار می‌گیرند. پیش از آنکه بتوانند به دریافت و کسب توانایی‌های زبانی نایل آیند، آنها نیازمندند که صداهای نامربوط به سخن و کلام انسانی را از آواهای گفتاری، مجزا و متمایز تشخیص بدهند. چنین به نظر می‌آید، که ریشه‌ها و بنیادهای این قدرت شگفت‌آور به همراه کودک و با خود او زاده می‌شود، چرا که، حتی تازه تولدیافته‌ها هم پاسخ‌های متفاوتی در مقابل آواها و نواهای انسانی بروز می‌دهند، تا در برابر صداهای دیگر. حتی پیش از پایان دوماهگی، اطفال نوزاد می‌توانند صدای مادران خود را بشناسند.

آموزش خواندن ونوشتن فارسی به دانش آموزان

آموزش رسمی در ایران برمبنای زبان فارسی است. آموزش خواندن و نوشتن زبان فارسی به دانش آموزان را در اصطلاح آموزش و پرورش زبان آموزی می‌گویند. زمان انجام این امر مهم، سال اول ورود به دبستان یا پایهٔ اول ابتدایی است.

ارکان زبان آموزی

زبان آموزی دارای چهار رکن است که عبارتنداز گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن.

هدف زبان آموزی

هدف از گنجاندن این مرحله در آموزش و پرورش رسمی، آموزش صداهای زبان فارسی در قالب کلمات بامعنی است. این کلمات در اصل نام تصاویر لوحه‌های آموزشی هستند که برای زبان آموزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این لوحه‌ها شامل تصاویر مختلفی از اشیا، جانوران، محیط زندگی و پدیده‌های طبیعی هستند که به زعم تهیه کنندگان لوحه‌ها برای همهٔ یادگیرندگان آشنا بوده و آنها را می‌شناسند. مدت این دوره به استثنای مناطق دوزبانه، یک ماه و معمولاً مهرماه پایهٔ اول ابتدایی است. علاوه بر مشکلات مناطق دوزبانه، تفاوتهای فردی یادگیرندگان نیز بر یادگیری آنان مؤثر هستند.

فهرست مطالب:

مراحل رشد زبانی کودک

مرحله پیش زبانی

تقسیم بندی زمانی دوره پیش زبانی

مرحله گفتار تک کلمه ای

برخی کلمات که کودک تا 18 ماهگی به کار می برد

گفتار تلگرافی

مرحله تولید جمله های طولانی تر

مرحله انجام گفتگوی نسبتا طولانی

مرحله انجام مکالمه کامل

تعریف یادگیری

تعریف عملکرد

نظریه های یادگیری و رشد زبانی کودک

نظریه شرطی سازی عامل

نظریه یادگیری فطری زبان

نظریه یادگیری شناختی زبان

نظریه یادگیری پردازشی زبان

و…