شیر مایعی خوراکی است که توسط غدد پستانِ پستانداران تولید می‌شود. شیر غذای اصلی نوزادان را تشکیل می‌دهد که هنوز توانایی گوارش غذاهای گوناگون را ندارند. انسان‌ها مانند دیگر پستانداران در دوران نوزادی از شیر مادر تغذیه می‌کنند. مردم مناطق گوناگون از شیر چهارپایان اهلی به‌ویژه گاو و دیگر چهارپایان هم‌چون گاومیش، گوسفند، بز و شتر استفاده می‌کنند.

از شیر برای تهیه لبنیات هم‌چون خامه، کره، ماست، پنیر، کشک، شیر خشک و بسیاری فراورده‌های دیگر استفاده می‌شود.

ترکیب شیمیایی دقیق شیر خام، به نوع گونهٔ حیوانی که شیر را تولید کرده و سلامتی و نوع غذای او/ آن و عوامل دیگری بستگی دارد. بیشترِ شیر را آب و پس از آن قندی به نام لاکتوز، پروتئین و چربی تشکیل می‌دهد. شیر منبع خوبی برای املاح مورد نیاز بدن انسان‌ها چون کلسیم، فسفر، منیزیم و پتاسیم و ویتامین‌های آ، ب۱، ب۲، ب۶، ب۱۲، ث، د، کا، ئی، نیاسین، و اسید فولیک است. پی اچ pH شیر گاو بین ۶٫۴–۶٫۸ است؛ یعنی کمی اسیدی محسوب می‌شود ولی pH شیر خوراکی مورد تأیید وزارت بهداشت از ۸٫۵—۶٫۵ است.

فهرست مطالب:

تعریف شیر

املاح و ترکیبات موجود در شیر

منابع تولید شیر

تاریخچه

موارد مصرف شیر

تغذیه نوزاد پستانداران

تولید شیر

شیر گاو

شیر گاومیش

شیر گوسفند و بز

شیر شتر

ده کشور تولید کننده اصلی شیر گاومیش

ده تولید کننده اصلی شیر گاو

اقتصاد شیر در ایران

ارزش غذایی شیر به ازای ۱۰۰ گرم

مضرات مصرف شیر و مواد خطرزا در آن

هورمون رشد شبه انسولین (IGF-1)

کازئین

استروژن حیوانی

ویروس لوسمی گاوی (BLV)

سلول‌ های سوماتیک (somatic) یا چرک

و…