ریشه نظری تکوین اتحادیه اقتصادی اوراسیا را بایستی در پیشنهاد نورسلطان نظربایف، رئیس‌جمهور قزاقستان در سال ۱۹۹۴ در خصوص تکوین بلوک تجاری منطقه‌ای جستجو کرد. در فصل چهارم اساسنامه “مجمع کشورهای مستقل مشترک المنافع” پیش بینی شده بود اما تا به قدرت رسیدن پوتین در سال ۲۰۰۰ این موضوع جامه عمل به خود نپوشید. دراکتبر این سال اولین نهاد همکاری مشترک پسا شوروی توسط بلاروس، قزاقستان، روسیه با هدف تاسیس یک رژیم تجارت آزاد و ایجاد یک سیستم گمرکی واحد میان اعضاء بوجود آمد. این نهاد “جامعه اقتصادی اوراسیا” نام گرفت.