پیرسَختی (به انگلیسی: Precipitation hardening) یا پیرسخت‌کاری یا رسوب‌سختی به بالا بردن سختی آلیاژ با عملیات حرارتی در دمای نسبتاً پایین که موجب رسوب فازها یا اجزایی از محلول جامد اَبَراشباع می‌شود، می‌گویند.

پیرسختی یک نوع عملیات حرارتی است که برای افزایش تنش تسلیم (استحکام) مواد چکش خوار مانند بسیاری از آلیاژهای آلومینیوم، منیزیم، نیکل، تیتانیوم و بعضی از فولادها و فولاد ضد زنگ استفاده می‌شود. در روش رسوب سختی موانع به صورت طبیعی و در اثر عملیات حرارتی در آلیاژها ایجاد می‌شود. این روش مهم‌ترین عملیات استحکام دهی در آلیاژهای غیر آهنی محسوب می‌شود. در طی این فرایند عملیات حرارتی، رسوب سخت به صورت ریز و یکنواخت در فاز نرم زمینه پراکنده شده و منجر به افزایش استحکام آلیاژ می‌شود.

فهرست مطالب:

تعریف پیرسخت کاری

علت استفاده از این روش

مهم ‌ترین شرط لازم برای اینکه فرایند پیر سختی در یک آلیاژ انجام شود

رسوب‌ سازی در جامد

مراحل پیرسختی

عملیات محلول‌ سازی

سرد کردن سریع

تشکیل رسوب و پیرسازی

شماتیک مراحل انجام پیر سختی

نمودار و مراحل افزایش استحکام به روش پیر سختی

اثر عوامل مختلف روی پیرسختی

اثر زمان پیر سازی

اثر دمای پیرسازی

اثر کار سرد

کار سرد حین عملیات رسوب سختی

کار سرد بعد از عملیات رسوب سختی

کار سرد قبل از عملیات رسوب سختی

تئوری ‌های عملیات پیرسختی

نابجایی ها

روابط ریاضی و معادله ها

نحوه ایجاد رسوب و انواع و عوامل مؤثر بر آن

انواع رسوبات

عوامل مؤثر در استحکام بخشی رسوبی

نحوه عملکرد رسوبات برای افزایش استحکام

عوامل مؤثر بر نوع سازوکار افزایش استحکام

اگر نابجایی‌ ها برای عبور از رسوبات میان آن ‌ها را برش دهند و عبور کنند

اگر نابجایی‌ ها برای عبور از رسوبات آن‌ ها را دور بزنند

موارد کاربرد

و…