تئوری یاخته که در سده نوزدهم میلادی پدید آمد می‌گوید که همه اندامگان‌ها از یک یا چند یاخته تشکیل شده‌اند، همه یاخته‌ها از یاخته‌های پیشین پدید می‌آیند، همه کارکردهای زیستی یک سازواره در درون یاخته‌ها انجام می‌گیرند و اینکه یاخته‌ها شامل اطلاعات وراثتی لازم برای سامان دادن به کارکرد یاخته و انتقال اطلاعات به نسل‌های آینده یاخته‌ها هستند. سلولهای بدن موجودات پریاخته در برخی بافت‌ها مانند پوست با پیوند میان‌یاخته‌ای به هم متصل می‌شوند.

ویژگی‌های یاخته‌های جانوری

• یاخته‌های جانوری بدون شکل منظم‌اند.
• نسبت به گیاهان کوچک‌ترند.
• واکوئل کوچک‌تری نسبت به گیاهان دارند.
• لیزوزوم دارند اما گیاهان ندارند.
• کلروپلاست ندارند.
• یاخته‌های جانوری فاقد دیوارهٔ یاخته می‌باشند.
• یاخته‌های گیاهی به طور کلی فاقد سانتریول می‌باشند.

اندامک‌ها

اندامک‌های یاخته جانوری:

1. هستک
2. هسته
3. ریبوزوم (رناتن)
4. وزیکول
5. شبکه آندوپلاسمی زبر یا خشن
6. دستگاه گلژی
7. سیتواسکلتون
8. شبکه آندوپلاسمیک نرم
9. میتوکندری یک اندامک است که انرژی مورد نیاز سلول را تامین میکند
10. کریچه (واکوئل)
11. سیتوپلاسم (میان‌یاخته)
12. لیزوزوم (کافنده‌تن)
13. میانک (سنتریول)

برای تمایز یاخته‌های گیاهی و جانوری می‌توان تفاوتهای زیر را بررسی کرد: تفاوتهای متابولیسمی تفاوتهای ساختاری تفاوتهای تقسیمی یاختهٔ گیاهی نسبت به یاختهٔ جانوری دارای اشکال متنوعتری است و علاوه بر آن یاخته‌های گیاهی در دیوارهٔ اسکلتی نسبتا سختی محصور هستند. یاخته‌های گیاهی معمولاً دیواره سخت و ضخیم سلولزی دارند که نقش محافظت کننده دارد. یاخته‌های جانوری این دیواره را ندارند. سانتریول در یاخته‌های جانوری و گیاهان ابتدایی مثل خزه‌ها و سرخس‌ها وجود دارد اما در گیاهان پیشرفته دیده نمی‌شود. یاخته‌های جانوری ممکن است یک یا چند تاژک داشته باشند اما به جز یاخته‌های جنسی نر بعضی از گونه‌های گیاهی، یاخته‌های گیاهی فاقد تاژک هستند. در یاخته‌های گیاهی اندامکی به نام پلاست وجود دارد که در یاخته‌های جانوری یافت نمی‌شود. پلاست‌ها مسئول رنگیزه‌های مختلف گیاهی می‌باشند و آنها را به سه گروه کلروپلاست، کروموپلاست و لوکوپلاست تقسیم می‌کنند. در بسیاری از یاخته‌های گیاهی بالغ یک واکوئل مرکزی بزرگ وجود دارد که در خود آب و مواد شیمیایی گوناگونی را ذخیره می‌کند.

فهرست مطالب:

نظریه سلولی

ساختار سلول

مقایسه سلول جانوری با سلول گیاهی

بخش زنده

بخش غیر زنده

سلول جانوری

اجزای سلول

غشا

سیتوپلاسم

هسته

دیواره سلولی

برخی اندامک های سلول جانوری

برخی اندامک های سلول گیاهی

وظایف دیواره سلولی

تغییرات دیواره سلولی

انواع پیت ها

پلاسمودسماتا

تغییرات شیمیایی

کوتینی شدن دیواره

مومی شدن دیواره

چوب پنبه ای شدن دیواره

غشای پلاسمایی

واکوئل

میتوکندری

و…