فهرست مطالب

تاریخچه:    ۱
سازمان بین‎المللی کار ‎(I.L.O)    ۴
وظایف سازمان بین‎المللی کار    ۵
ساختار و نحوه کار سازمان بین‎المللی کار    ۷
عضویت در سازمان بین‎المللی کار    ۹
کمکهای اولیه به هنگام برق‎گرفتگی    ۹
عوامل فیزیکی زیان‎آور محیط کار:‌    ۱۱
۱) جا و مکان وسایل و تجهیزات    ۱۲
۲) روشنایی    ۱۳
۳) آثار تهویه در محیط کار    ۱۴
۴) صدا    ۱۵
آثار سروصدا    ۱۶
کاهش و کنترل سروصدا:    ۱۷
عوامل شیمیایی زیان‎آور محیط کار    ۱۸
گرد و غبار    ۱۸
راه‎های پیشگیری و کنترل ذرات در محیط کار:    ۱۸
گازها    ۲۰
دستگاه‎های کنترل مواد آلاینده هوا در صنایع:    ۲۰
۱- جذب در مایعات:    ۲۱
۲- جذب سطحی جامدات:    ۲۱
۳- تقطیر:    ۲۱
ب- روشهای کنترل و جدا کردن ذرات:    ۲۲
۱- اتاقک‎های ته‎نشینی:    ۲۲
۲- فیلتر یا صافی:    ۲۲
۳- غبارگیرهای هیدرولیک (جمع‎آوری ذرات به طریقه شستشو):    ۲۲
آموزش ایمنی    ۲۳
تعریف و اهداف آموزش ایمنی:    ۲۳
عوامل روانی و فیزیولوژیکی محیط کار:    ۲۴
محیط و شرایط کار:    ۲۴
خستگی جسمی و روانی:    ۲۵
استعداد حادثه:    ۲۶
شرایط فیزیولوژیکی:    ۲۷
نقش روانشناسی در کار و صنعت:    ۲۸
خستگی    ۲۸
وسایل حفاظت انفرادی عبارتند از:    ۳۰
انواع گوشی‎های حفاظتی:    ۳۳
نکات قابل توجه:    ۳۴
۶- کمربندهای ایمنی:    ۳۵
۷- وسائل حفاظتی دست‎ها و بازوها:    ۳۶
۸- حفاظت پاها (گتر، کفش و چکمه)    ۳۷
گترها:    ۳۷
کفش‎ها و چکمه‎ها:    ۳۸
انواع کفش‎های ایمنی:    ۳۸
نکات مهم:    ۳۹
وسایل حفاظتی جهاز تنفسی:    ۳۹
آشنایی با اصول کلی بهسازی محیط کار :    ۴۱
ایجاد تسهیلات بهسازی محیط کار:    ۴۲
اهداف:    ۴۳
صفات کمک دهنده:    ۴۳
حدود اختیارات و وظایف کمک دهنده:    ۴۴
الف) وظایف فرعی کمک‎دهنده    ۴۴
ب) وظایف اصلی کمک‎دهنده:    ۴۵
زخمها    ۴۶
تعریف:    ۴۶
انواع زخم‎ها:    ۴۶
زخم‎بندی یا پانسمان:    ۴۷
بانداژ یا نواربندی:    ۴۸
موارد استفاده از بانداژ:    ۴۸
نکات قابل توجه در نواربندی:    ۴۹
تنفس مصنوعی    ۴۹
تعریف تنفس مصنوعی:    ۵۰
دستورات کلی برای انجام تنفس مصنوعی    ۵۱
انواع تنفس مصنوعی    ۵۳
۱- تنفس مصنوعی دهان به دهان:    ۵۳
۲- طریقه دهان به بینی:    ۵۴
ماساژ قلب    ۵۴
ماساژ خارجی قلب    ۵۵
طریقه انجام ماساژ قلب بوسیله یک کمک‎دهنده:    ۵۵
ماساژ قلب و تنفس مصنوعی توسط یک کمک‎دهنده:    ۵۶
ماساژ قلب و تنفس مصنوعی بوسیله دو کمک دهنده:    ۵۶
ماساژ قلبی در کودکان    ۵۷
شکستگی‎ها    ۵۸
تعریف:    ۵۸
اسکلت آدمی:    ۵۸
تقسیمات کلی اسکلت آدمی:    ۵۹
مفصل‎ها:    ۵۹
تعریف:    ۵۹
حمل بیمار یا مصدوم    ۶۰
تعریف:    ۶۰
انواع حمل:    ۶۱
طرز تهیه برانکار‎ ‎(Brancard):    ۶۲
سوختگیها    ۶۲
تعریف:    ۶۲
علل سوختگی:    ۶۲
کمک‎های اولیه در مورد سوختگان:    ۶۳
اقدامات اولیه سوختگی درجه یک:    ۶۴
اقدامات اولیه سوختگی درجه «دو»ی وسیع و درجه «سه»:    ۶۴
جعبه کمک‎های اولیه    ۶۴
مرکز اورژانس:    ۶۵
توجه:    ۶۶
اگر بیمار یا مصدوم:    ۶۷
آتش‎نشانی    ۶۸
عوامل به وجود آورنده ‌آتش:    ۶۸
طبقه‎بندی مواد سوختنی نسبت به نوع و طریقه ‌اطفاء    ۶۹
طرق مختلف اطفاء حریق در حالت کلی    ۷۰
طرق مختلف اطفاء حریق مناسب هر یک از مواد سوختنی    ۷۱
۱- اطفاء (خاموش کردن) حریق (آتش‎سوزی) جامدات:    ۷۱
۲- خاموش کردن حریق مایعات:    ۷۱
۳- اطفاء آتش‎سوزی وسائل الکتریکی:    ۷۲
۴- آتش‎سوزی گازها:    ۷۲
۵- مواد منفجره:    ۷۳
موفقیت برای مبارزه با حریق:    ۷۳
خاموش کننده‎های دستی (کپسول‎های آتش‎نشانی)    ۷۵
انواع خاموش‎کننده‎ها از نظر مواد اطفایی داخل آن    ۷۷
نحوه به کار بردن دستگاه‎های محتوی آب:    ۷۷
۲- خاموش کننده‎های مولد کف:‌    ۷۸
فرق کف شیمیایی و کف مکانیکی:    ۷۸
۳- خاموش کننده‎های مایعات تبخیر شونده (مواد هالوژنه)    ۷۹
۴- خاموش کننده‎های گاز کربنیک ‎(CO2)    ۷۹
موارد استفاده از ‎CO2    ۷۹
۵- خاموش کننده‎های پودر شیمیایی    ۸۰
نحوه به کار بردن دستگاه‎های پودر شیمیایی و گاز کربنیک:    ۸۰
محل نصب خاموش کننده‎های دستی    ۸۰
هوزریل‎ها:    ۸۱
محل هوزریل و سطح پوشش آن:    ۸۱
الف) استاندارد:    ۸۲
ب) حروف مشخص کننده‌ کپسول‎ها:    ۸۲
اطفاء حریق‎های گسترده    ۸۴
کاربرد انواع خودروها    ۸۴

تاریخچه:

بشر از زمانی که خود را شنا خته، در پی تلاش و فعالیت بوده و طبیعتاً در مسیر زمان، تحولاتی را پشت سر گذاشته است.

در دوره‎هایی که زندگی بشر از شکار و صید و یا کشاورزی تأمین می‎شده، به سبب سادگی ابزار، عوارض وابسته به شغل (ایمنی و بهداشت محیط کار) ناچیز بوده است و در اکثر موارد از چند خراش یا زخم ساده یا حدا کثر شکستگی اعضاء تجاوز نمی‎کرده است، ولی بتدریج که صنعت پیشرفت کرد و نیروی محرکه مکانیکی الکتریکی بوجود آمده ، خطرات نیز به همان نسبت افزایش یافت.

با وقوع انقلاب صنعتی در سالهای بین ۱۷۶۰ تا ۱۸۳۰ در انگلستان و سرایت آن به دیگر کشورهای اروپایی، نیروی محرکه مکانیکی و الکتریکی وبوجود آمد با گسترش اختراعات و اکتشافات به تدریج کارهای دستی، ماشینی شد.

استفاده از انرژیهای ماهیچه‎ای، حیوانات، باد و جریان آب به حداقل رسید و استفاده از انرژی جریان الکتریسیته، انرژی بخار (از طریق ماشین بخار و توربین بخار) و انرژی سوخت (گازهای ناشی از سوخت بنزین و گازوئیل) افزایش یافت و جایگزین  آنها شد.

انقلاب صنعتی با اختراع ماشین بخار (۱۷۸۲) توسط «جیمز وات» آغاز شد و جهشی در صنایع نساجی و به دنبال آن در صنایع دیگر در انگلستان ایجاد کرد. سپس با اختراع وسایل ماشینی متعدد (به منظور تغییر و تبدیل انرژی) به سرعت در تمام اروپا و آمریک او بعد هم در نقاط دیگر جهان گسترش یافت.

در نتیجه انقلاب صنعتی و اختراع و تکامل ماشینهای تولید جدید، محیط کار از خانه‎ها و کارگاه‎های کوچک به کارخانه‎ها کشانده شد و صنعت چهره جدیدی به خود گرفت.

هرچند انقلاب صنعتی برای انسان آسایش زیادی در زندگی  به همراه آورد و باعث گسترش پیشرفت در کلیه مظاهر و شئون حیات شد، لیکن این دگرگونیها جنبه‎های منفی نیز به دنبال داشت که مهمترین آنها حوادث صنعتی، سروصدا، آلودگی محیط زیست و آلودگی هواست.

درباره‌ پیشگیری از حوادث صنعتی بایستی اذعان داشت که بشر با قیمتی گزاف و دردناک تجربه اندوزی کرده است. اوایل قرن نوزدهم با اوج انقلاب صنعتی و ورود ماشین در عرصه تولید، تغییرات شگرف، وسیع و همه  جانبه‎ای در شیوه زندگی  و اوضاع اقتصادی، صنعتی، اجتماعی و فرهنگی مردم جهان پدیدار شد.

اولین قانون کار  را فرانسه در خصوص کارخانه‎ها و کارگاه‎هایی که ار انرژی مکانیکی استفاده می‎نمودند و یا کار بطور مداوم در آنها صورت می‎گرفت، مدون ساخت و همین قانون یک نظام بازرسی را در کارخانه‎هایی که دارای ۲۰ کارگر بودند پیش‎بینی نمود، معذالک قوانین لازم در خصوص حفاظت فنی و واقعی کلمه تا سال ۱۸۳۹ تدوین نگردید.