برای تشکیل ماتریس QSPM  ابتدا فهرست عوامل راهبردی درون و بیرون سازمانی شامل کلیه تهدیدها و فرصت‌ها و ضعف‌ها و قوت‌ها از ماتریسهای IFE و EFE  استخراج و در ستون اول این ماتریس آورده می‌شود. سپس ضریب اهمیت هر عامل از ماتریس IFE و EFE استخراج و در ستون دوم درج می‌شود. در ستون‌های بعدی انواع استراتژی هایی که از ماتریسSWOT بدست آمده (شامل استراتژی‌های چهارگانه WO، ST، WT و SO ) آورده می‌شود.

ستونهای مربوط به انواع استراتژی‌ها به دو زیر ستون تقسیم می‌شود. در زیر ستون نخست امتیاز جذابیت استراتژی در ارتباط با تک تک عوامل داخلی و خارجی تعیین می‌شود. در تعیین امتیاز جذابیت به این سئوال پاسخ داده می شود که استراتژی مذکور تا چه حد برای بهره گیری از فرصت یا قوت ( و یا پرهیز از ضعف و تهدید ) مورد نظر کارساز است؟. امتیاز‌های جذابیت به صورت زیر است :

امتیاز 0= استراتژی ارتباطی با این عامل ندارد.

امتیاز 1 = استراتژی در ارتباط با این عامل کارساز نیست و جذاب محسوب نمی شود.

امتیاز 2 = استراتژی تا حدی در رابطه با این عامل کارسازی دارد و تا حدودی جذاب است.

امتیاز 3 = کارسازی استراتژی در ارتباط با عامل، نسبتا بالا است و جذابیت آن در حد قابل قبول است.
امتیاز 4 =  استراتژی کاملا کارساز است و جذابیت بالایی دارد.

زیر ستون دوم این بخش به امتیاز (نمره) نهایی استراتژی مربوط می شود که از ضرب نمره جذابیت استراتژی برای هر عامل در ضریب اهمیت آن عامل به دست می آید. مجموع امتیازاتی که استراتژی کسب می کند نمره نهایی و اولویت آن آن در مقایسه با دیگر استراتژی ها نشان می دهد.

با استفاده از این ماتریس می توان رقبای اصلی و نقاط قوت و ضعف آنها را نسبت به موضع استراتژیک سازمان شناسایی کرد. ضریبها و جمع نمرات متعلق به ماتریس بررسی رقابت و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی در معنی یکسان هستند.

عوامل موجود در ماتریس رقابت در برگیرنده عوامل کلیدی موفقیت در یک صنعت هستند و رتبه ها نمایانگر میزان قوت هریک از رقبا در بهره گیری از این عوامل موفقیت است.

تفاوت های ماتریس ارزیابی عوامل خارجی و ماتریس بررسی رقابت:

در ماتریس بررسی رقابت عوامل تعیین کننده موفقیت سازمان گسترده تر هستند. آنها داده های خاص مشخص را در بر نمی گیرند و حتی امکان دارد با مسایل داخلی سازمان ترکیب شوند.

در ماتریس بررسی رقابت، عوامل کلیدی موفقیت سازمان ها به دو گروه عوامل تهدید کننده و فرصت ها تقسیم نمی شوند.

در ماتریس بررسی رقابت می توان رتبه ها و نمره های نهایی شرکت رقیب را با شرکت خود مقایسه نمود. این قیاس اطلاعات استراتژیک مناسبی فراهم می کند.