طیف سنجی (بیناب نمایی) اشعه ماوراء بنفش قابل روئیت یا اسپکتروفتومتر اشعه ماوراء بنفش قابل روئیت به طیف سنجی جذب یا اسپکتروسکوپی بازتابش در محدوده طیف اشعه ماوراء بنفش قابل روئیت اشاره دارد. این بدان معنی است که نور در ناحیه مرئی و مجاور ( نزدیک اشعه ماوراء بنفش و نزدیک مادون قرمز (NIR)) استفاده می شود. جذب یا بازتابش در محدوده قابل روئیت مستقیما بر رنک درک شده مواد شیمیایی درگیر مؤثر است. در این محدوده از طیف الکترومغناطیسی، مولکول های تحت انتقال الکترونیکی است. این روش مکمل طیف سنجی فلورسانس است، در مقدار فلورسانس با انتقال از حالت برانگیخته به حالت پایه در حالی که جذب با انتقال از حالت پایه به حالت بر انگیخته اندازه گیری می شود می باشد. طیف سنجی مرئی-فرابنفش یکی از تکنیکهای مورد استفاده در علوم تجربی برای دریافت اطلاعات علمی و عملی، با استفاده از برهمکنش نور و ماده طیف سنجی و طیف بینی می‌باشد. در طیف سنجی باریکه‌ای از نور (پرتو) به ماده مورد نظر تابانده می‌شود و با بررسی نور بازتابشی یا جذبی یا نشری به دریافت اطلاعات می‌پردازیم. طیف الکترو مغناطیس حاوی گستره ی از طول موجهاست. هر ناحیه از این طیف نام ویژه‌ای دارد. مانند فروسرخ، فروسرخ دور، فروسرخ نزدیک و تابش ایکس. گستره ی nm ۴۰۰-۸۰۰ به گستره مرئی و nm ۲۰۰ – ۴۰۰ به گستره فرابفنش (بسامد بیشتر از نور بنفش) نامیده می‌شود. طیف سنجی مرئی – فرابنفش به مطالعه این ناحیه می‌پردازد.

دستگاه UV-Vis

دستگاه طیف سنجی مرئی – فرابنفش (به انگلیسی UV – Visible) امروز بسیار فراگیر می‌باشد. این دستگاه دارای انواع مختلفی از بسیار ساده تا بسیار پیشرفته می‌باشد. مثلا دستگاههای بسیار پیچیده ی تشخیص طبی که در چند دقیقه خون را تجزیه می‌کنند، بر همین اساس می‌باشند. دستگاه از قسمتهای مختلف نوری و الکترونیکی تشکیل شده‌است. معمولا یک یا چند تکفامساز و منشور و آشکارساز دارد. در این دستگاه منبع تابش که میتواند لامپ تنگستن یا دوتریوم باشد، منبعی پیوسته از تابش را فراهم میکند. این منبع تابش توسط منوکروماتور تفکیک میشود و پهنه ی باریکی از طول موج توسط ابزارهای نوری به سل میرسد. سپس نور گذری توسط آینه متمرکز میشود و سرانجام در آشکارساز اندازه گیری میشود. تقسیم بندی

۱ فوتومتر

در فوتومتر ابزاری برای تهیه طیف وجود ندارد و تنها در طول موج مشخصی کار میکند. از طیفی که از تابش عناصر حاصل میشود انالیز میشود. این دستگاه میتواند از فیلتر نوری استفاده کند.

۲ اسپکترومتر

در این دستگاه امکان تهیه طیف و اندازه گیری جذب در طول موجهای مختلف وجود دارد. خود اسپکتروفوتومتر شامل انواع مختلفی است.

فهرست مطالب:

اساس روشهای نورسنجی

رنگ سنجی

جذب مولکولی تابش- طیفهای الکترونی

انواع الکترونهای شرکت کننده در جذب

انواع انتقالات

تاثیر عوامل مختلف بر انتقالات

اثر حلال

اثر مزدوج شدن

جذب توسط مولکولها و اتمها

جذب تابش

قانون بیر-لامبرت

مفروضات قانون Beer

انحراف از قانون بیر

محدودیت

وابستگی اپسیلون به n

انحرافات شیمیایی

انحرافات دستگاهی

اثرات نوری

اثر عوامل دیگر

نقطه ایزوبستیک (طول موج هم جذب)

عوامل تعیین کننده در تشکیل ترکیبات جاذب و یا تفکیک آنها

کاربرد طیف سنجی مرئی-ماورابنفش

تجزیه مخلوطها

تعیین استوکیومتری واکنشها

تعیین ثابت تعادلها

تعیین جرم مولکولی

تعیین سرعت واکنشها

انواع اسپکتروسکوپی در ناحیه UV-Visible

اجزاء اسپکتروفتومتر

منبع تابش

جایگاه نمونه

آشکارساز

انواع آشکارساز

انواع اسپکتروفتومترها

تک پرتوی

دو پرتوی

و…