پروژه دستگاه های خودپرداز
چکیده
تقریبا در تمامی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ، دستگاه های خودپرداز بانکی وجود دارد و از این دستگاه ها به عنوان ابزاری بسیار مناسب استفاده می شود. از مزایای این دستگاه ها صرفه جویی در زمان است که در هر زمان و مکانی می توان از آنها استفاده نمود. البته این بستگی به نحوه مدیریت سیستمهای بانکی و شرافت کاری نیز دارد. قسمت های مختلف دستگاههای خودپرداز شامل کارت خوان، صفحه کلید، بلندگو، صفحه نمایشف چاپگر رسید و توزیع کننده وجه می باشد. تشخیص اسکناس در این دستگاه بصورت مکانیزم توزیع وجه توسط چشم الکترونیکی است که تعداد پولهایی که در خروجی توزیع شده اند را مشخص میکند.
حال در ادامه این تحقیق به بررسی دستگاه های خودپرداز و انواع آنها، مزایا و نحوه عملکرد آنها می پردازیم.
1- مقدمه
این روزها تقریبا ۴۰ سال از خدمت‌گزاری اولین دستگاه خودپرداز (ATM) به بشر می‌گذرد. دستگاهی که به طور مسلم در آغاز نه ریخت و قواره‌ای اینچنین داشته و نه مکانیسمی امروزی. اما بی شک مهمترین انگیزه اختراع چنین ابزاری کاهش رودرویی با کارمند باجه‌نشین بوده است.
سهولت دستیابی به پول نقد آن هم بدون ارائه هر گونه مشخصات فردی و یا سوال و جواب اضافی نیز شاید بهانه دیگری از این دست بوده. (اگر چه امروزه به ویژه در کشور ما خرابی و کارایی اندک این دستگاه گاهی اوقات مشتری را مجبور می سازد که دوباره راهی باجه‌های شلوغ شود.)
بد نیست بدانیم که انگیزه اولیه اختراع چنین دستگاهی که بتوان به طور مستقیم از آن پول نقد دریافت کرد در حمام به مخترع آن الهام شد.جان شفرد بارون John Shepherd-Barron( ۸۲)ساله انگلیسی نزدیک به چهل سال پیش در سال ۱۹۶۷ موفق شد اولین دستگاه خودپرداز (ATM) را اختراع کند. او که در زیر دوش حمام بیشتر به ساخت دستگاهی فکر می‌کرد که بتوان شکلات‌های کاکائویی را مستقیما از آن تحویل گرفت سرانجام فکر خود را به این معطوف داشت که کاش بتوان دستگاهی ساخت که آدمی پول خود را در انگلستان و یا سراسر دنیا از آن بیرون کشد.بارون با ساخت این دستگاه خیلی زود توانست نظر مدیر عامل بانک انگلیسی Barclays را به خود جلب کند و بلافاصله قرارداد ساخت و نصب اولین مدل‌های این خودپرداز را برای شعب بانک مذکور منعقد سازد.به این ترتیب اولین خودپرداز جهان در شعبه بانک انگلیسی Barclays در خیابان Enfield واقع در شمال شهر لندن نصب شد. آن زمان شفرد بارون مشغول کار در شرکت چاپ DelaRue بود. اولین کسی که از این دستگاه پول نقد بیرون کشید از کارکنان یک شبکه تلویزیونی بود. وی Reg Varney نام داشت.
2- تعریف خودپرداز Atm
مخفف Asynchronous Transfer Mode؛ حالت انتقال ناهمزمان، نوعی تکنولوژی است که قابلیت انتقال بلادرنگ دارد، صدا، تصویر و ترافیک رله قابی را در شبکه های کامپیوتری فراهم می کند. واحد اصلی انتقال در این روش بسته ای ۵۳ بایتی با طول ثابت است که از ۵بایت جهت اعمال کنترلی واز ۴۸بایت باقیمانده برای انتقال داده استفاده می شود. لایه ای که با عنوان میانجی بین لایه های سطح بالا و پایین عمل کرده وانواع مختلف داده (از جمله صدا، تصویر و قاب داده ها) را به داده های۴۸ بایتی موردنیاز ATM تبدیل میکند، ATM Adaptation Layer یا AAL نامیده می شود.
2-1- شبکه ATM
این پروتکل یک تکنولوژی جدیدی است که تحولی از پژوهش های آزمایشگاهی گرفته تا مسائل بازرگانی و تجاری، ایجاد کرده است و سازگاری با فیبر نوری و همچنین با CAT 5 دارد و قابلیت ارتقاء دادن به سرعتهای بالاتر نیز می باشد و در آینده بیشتر در دسترس مهندسان خواهد بود و قیمت آن نیز بیشتر از پیش نزول خواهد کرد.
3- تاریخچه دستگاه های خودپرداز
دستگاه خودپرداز در اواخر دهه 1960 در آمریکا ابداع گردید. توسعه و شهرت دستگاه های خودپرداز را به شرکت داکیوتل[1] نسبت می دهند. د.لا.ریو[2] اولین خودپرداز الکترونیکی را عرضه کرد که برای اولین بار در 27 ژوئن 1967 توسط بانک برکلی[3] در شهر اینفلد در شمال لندن نصب شد. اولین خودپردازها تنها یک ژتون یا کوپن تک کاربری را می پذیرفتند که توسط دستگاه نگهداری می شد. این دستگاه بسته های از پیش آماده شده حاوی ده پوند استرلینگ را ارائه می کرد. خودپرداز مدرن به صورت شبکه در سال 1968 در دالاس تگزاس توسط دان وتزل[4] اختراع شد. شبکه خودپردازها برای اولین بار در سال 1973 در انگلستان مورد استفاده قرار گرفتند. سی.آی.تی 2984 ( ترمینال پرداخت نقدی)[5] اولین دستگاه خودپرداز واقعی بود که از نظر عملکرد شبیه به دستگاه های امروزی بود. تمام آنها آنلاین بودند و مقدار متغیری را پرداخت می کردند که بلافاصله از حساب مشتری کسر می شد. امروزه اغلب خودپردازها به شبکه بین بانکی متصل هستند و افراد را قادر می سازند از دستگاه هایی پول برداشت یا واریز کنند که متعلق به بانکی یا کشوری که در آن حساب دارند، نمی باشند. ( محمدی، 1388: ص21)
این صنعت از زمان معرفی اولین خودپردازها در سال 1969 تکامل یافته و تحت تغییرات عمده ای قرار گرفته است. متخصصان صنعت سه مرحله را در تکامل این صنعت معرفی می کنند: (محمدی، 1388: ص22)