عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق ویژگی های شخصیتی و سبک های حل مسأله با پرخاشگری
فرمت فایل: word
تعداد صفحات: 60
پرخاشگری، مفهوم بسیار پیچیده ای است. این رفتار، از یک سو، زیر تأثیر عوامل موقعیتی و روان شناختی است و از سوی دیگر، عوامل ژنتیک و زیست شناختی در استقرار و گسترش آن نقش بسیار عمده ای بازی می کنند. از این رو، ارایه ی تعریفی دقیق و عینی از این سازه، دشوار است. با این وجود، بارون[1] و ریچاردسون[2](1997؛نقل از محمدی،1385) در تعریف پرخاشگری نشان داده اند که، هدف این گونه رفتارها تخریب و آسیب رسانی به یک موجود زنده و اموال اوست،رفتاری که سبب بروز واکنش های دفاعی و اجتنابی از سوی قربانی می گردد.مشکل عمده پژوهش در قلمرو پرخاشگری ناشی از مفهوم مبهم آن است، مفهومی که در عین حال ساختارهای خصومت،خشم و پرخاشگری را- که اغلب تعریف دقیقی از آنها در دست نیست- در بر می گیرد.
در نظریه های جدید به علل و شرایط پرخاشگری انسان نیز توجه شده است. در مدل پردازش اطلاعات اجتماعی- شناختی (دادج و کرایک، 1990؛ دادج و کویی[3]، 1987؛نقل از محمدی،1385) نقص در یک یا چند جزو این فرآیند، علت بنیادی شکل گیری رفتار پرخاشگرانه است. بر اساس این مدل، می توان گفت که رفتار پرخاشگرانه از یکسو به منزله ی نوعی شیوه ی رویارویی با مشکلات اجتماعی روزمره است و از سوی دیگر نقص در رمزگردانی، تفسیر موقعیت ها، اهداف انتخاب شده، تولید راهبردها و ارزیابی پاسخ ها که از اجزای اصلی نظام پردازش اطلاعات شناختی و رفتاری هستند، می تواند به رفتار پرخاشگرانه بینجامد(محمدی،1385).
مدل دیگری که افزون بر گسترش حوزه نظری پرخاشگری به ابزار سازی نیز انجامیده است، مدل چند بعدی باس و پری (1992) است. نتایج پژوهش های باس و دورکی[4] (1957؛ نقل از محمدی،1385)، باس و پری(1992)، و هریس[5] (1997؛نقل از سامانی،1386) نشان داده است که پرخاشگری انسان ، دارای ابعاد و جنبه های فراوانی است: 1) بعد ابزاری[6] یا حرکتی[7]: این بعد به شکل پرخاشگری کلامی و جسمانی، نمایان می گردد و هدف اصلی آن رساندن آسیب و زیان به دیگران است. 2) بعد عاطفی[8] و هیجانی[9]: این بعد از پرخاشگری که به صورت خشم بروز می کند، عوامل و شرایط درونی ارگانیزم را برای برانگیختگی فیزیولوژیک و هیجانی؛ آماده می سازد. بعدی که وظیفه ی تدارک و آماده سازی رفتار پرخاشگرانه را بر عهده دارد. 3) بعد شناختی[10]: این عامل که خصوت نام دارد ، سبب ایجاد احساس غرض ورزی، دشمنی و کینه توزی نسبت به دیگران می شود. بنابر این، رفتار پرخاشگرانه ی انسان در یک سازه کلی ریشه دارد. سازه ای که در سطح می تواند به صورت خشم، خصومت، پرخاشگری جسمانی و پرخاشگری کلامی نمایان گردد. این ابعاد پرخاشگری، می توانند زمینه ی بروز انواع آسیب های جسمانی و روان شناختی را فراهم سازند(محمدی،1385).
فراوانی پرخاشگری و زمینه ساز آن یعنی خشم به حدی است که برخی نظریه پردازان شخصیت آن را یکی از زیربناهای شخصیت و سازنده یکی از عوامل شخصیت مطرح کرده اند.
کلونینگر[11] و سریکیک[12](2005) خشم را از هیجان های پایه آدمی می داند و آن را پایه ساخت عامل شخصیتی نوجویی معرفی میکند.
[1]-Baron
[2]- Richardson
[3]- Coie
[4]-Durkee
[5]-Harris
[6]-Instrumental
[7]-Motor
[8]Affective
[9]-Emotional`
[10]-Cognitive
[11].Cloninger
[12]. Svrakic
فهرست مطالب
پرخاشگری
عوامل مؤثر بر پرخاشگری
نظریه های مربوط به پرخاشگری
نظریه فروید درباره پرخاشگری
نظریه اتیولوژیک لورنز درباره پرخاشگری
نظریه یادگیری اجتماعی پرخاشگری
صورت بندی شناختی رفتاری از پرخاشگری
جنسیت و پرخاشگری
حل مسأله
مؤلفه های حل مسأله
سبک های حل مسأله
شخصیت
نظریههای زیستی شخصیت
نظریه خلق و خو
نظریه صفات
نظریه پنج عامل بزرگ شخصیت
مطالعات پیرامون ارتباط سبک حل مسأله و پرخاشگری
مطالعات پیرامون ارتباط شخصیت و پرخاشگری
منابع