عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق سکوت سازمانی و ویژگیهای شخصیتی کارکنان
فرمت فایل: word
تعداد صفحات: 40
2-2-1) مفهوم سکوت سازمانی
کارایی و توسعه هر سازمان تا حد زیادی به کاربرد صحیح نیروی انسانی بستگی دارد. هرقدر که شرکتها و سازمانها، بزرگتر می شوند بالطبع به مشکلات این نیروی عظیم نیز اضافه میشود. مدیران در ارتباط با مسائل گوناگون سعی در کنترل مداوم کارکنان خود دارند. بعضی از مدیران بر روی این مساله که رضایت کارکنان را میتوان از طریق پاداش و ترغیب به انجام کار افزایش داد، پافشاری می کنند. شاید تصورشان این است که کارکنان، زیردستان آنها هستند و باید فرامین آنها را بپذیرند.
اگرچه امروزه به دلیل اینکه کارکنان تحت فشار مالی زیادی به سر میبرند، بیشتر توجه و تمایل آنها به مسائل اقتصادی کار است، ولی به تدریج کارکنان علاقه مند به انجام کارهای با مفهوم و خواهان استقلال شغلی بیشتری در کار خود هستند، تا بدین طریق احساس ارزشمندی به آنها دست دهد و اگر این کارکنان با موانعی در زمینه خواسته های شغلی خود روبهرو شوند یا به عبارتی از طرف مدیران تحویل گرفته نشوند، دچار سرخوردگیهای شغلی و گوشه گیری در سازمان خود خواهند شد که این امر به نوبه خود منجر به پدیدههایی همچون سکوت سازمانی میشود. علیرغم وجود این واقعیت که سکوت کارمندان به صورت پدیدهای شایع در سازمانها در آمده است، اما مفهومی است که چندان شناخته نشده و تحقیقات علمی کمی بر روی آن صورت گرفته است.
پیندر و هارلوز[6]سکوت سازمانی را خودداری کارکنان از بیان ارزیابیهای رفتاری، شناختی و اثربخش در مورد موقعیتهای سازمان، تعریف میکنند(پیندر و هارلوز،2001).
موریسون و میلیکان[7] نیز، سکوت سازمانی را بعنوان پدیدهای اجتماعی در نظر میگیرندکه کارمندان در آن از ارائه نظرات و نگرانیهای خود در مورد مشکلات سازمانی امتناع می ورزند.
سکوت، توسط بسیاری از ویژگیهای سازمانی تحت تاثیر قرار میگیرد. این ویژگیها شامل فرایندهای تصمیمگیری، فرایندهای مدیریت فرهنگ و ادراکات کارکنان از عوامل موثر بر سکوت است(دیمیتریس و واکولا[1]،2007)
اما در عین حال دو عامل اصلی که سبب سکوت کارمندان در سازمان میگردد عبارتند از:
- ترس مدیریت از بازخورهای منفی از سوی کارمندان به دلیل به خطر افتادن منافع و موقعیتشان
- ادراک کارکنان از باورهای ضمنی مدیریت در مورد آنها.
این باورهای ضمنی شامل برخی تفکرات مدیریت است مبنی بر اینکه کارمندان فقط منافع شخصی خود را در نظر میگیرند، مدیریت سازمان بیشتر از همه میفهمد و بهترینها را میداند و اینکه اختلاف عقیده ها ماهیتاً مسائل مضری برای سازمان است. این مسائل اگرچه باورهای مدیریت هستند و ممکن است هیچیک در سازمان واقعیت نداشته باشند اما عواطف و احساسات مخربی را هم چون ترس، فریب و خشم در کارکنان سازمان بوجود می آورد و در نهایت سبب ایجاد سکوت کارکنان می گردد.(اسلاد[2]،2008)
سکوت سازمانی، با محدود کردن اظهار نظرکارکنان، سبب کاهش اثربخشی تصمیمگیریهای سازمانی و فرایندهای تغییر میگردد و این موضوعی است که بسیاری از سازمانها از آن گله دارند. همچنین این پدیده رفتاری به وسیله ممانعت از بازخور منفی، مانع تحول و توسعه سازمانی موثر میشود، از این رو سازمان توانایی بررسی و تصحیح خطاها را از دست میدهد. بنابراین توجه به این مشکل رایج در سازمانها، از اهمیت (, زیادی برخوردار است.(پیرلو[3]،2003)
با توجه به اینکه موضوع سکوت سازمانی در جوامع علمی و سازمانی ایران موضوعی جدید و ناآشنا به شمار می آید و کمتر ادبیات و پژوهشی را در این خصوص میتوان یافت، این مقاله به دنبال آن است تا با مرور تاریخچه و ادبیات سکوت سازمانی، مفهوم
سکوت و آوای سازمانی[4] را تعریف و تبیین نموده، انواع مختلف و انگیزههای متفاوت افراد در ارائه هریک از آنها را بررسی، تا بتواند عوامل سازمانی، مدیریتی و فردی موثر در بروز سکوت سازمانی و پیامدهای ناشی از آن را در سازمان شناسایی، دسته بندی و در نهایت راهکارهایی برای کاهش سکوت سازمانی ارائه نماید. از آنجا که پدیده سکوت سازمانی میتواند مانعی برای ابراز ایدهها و نظرات افراد در سازمان باشد، شناسایی عوامل موثر بر آن و تلاش به منظور رفع آنها، میتواند شرایط ابراز عقاید، بیان ایدهها و ارائه نظرات کارکنان را تسهیل نموده، قدرت خلاقیت آنها را افزایش داده و بالطبع سازمانها با بهرهمندی از مشارکت فعالانه و آگاهانه کارکنان، مسیر رشد، تعالی و موفقیت خود را با سرعت بیشتری طی کنند.
[1]Dimitris & Vakola
[2]Slade
[3]Perlow
[4]Voice
[1]Brinsfield
[2]Tulubas & Celep
[3]Tangirala & Ramanujam
[4]Pinder & Harlos
[5]Dimitris, And Vokala
[6]Pinder & Harlos
[7]Morrison & Milliken
فهرست مطالب
مفهوم سکوت سازمانی
انگیزه های سکوت و آوای سازمانی
انواع سکوت
سکوت مطیع
سکوت تدافعی
سکوت نوع دوستانه
آوای کارکنان و انواع آن
آوای نوع دوستانه
آوای تدافعی
آوای مطیع
عوامل موثر در پیدایش سکوت سازمانی
ترس مدیران از دریافت بازخور منفی
باورهای ضمنی مدیران نسبت به سکوت سازمانی
شرایط تقویت کننده باورهای ضمنی مدیران
ساختارها و سیاستهای سازمانی و رفتارهای مدیریتی
ایجاد برداشت های مشترک از طریق مفهومسازی جمعی
عدم تشابه جمعیت شناختی
پیامدهای سکوت در سازمانها
پیامدهای سکوت بر تصمیم گیری سازمانی و فرآیندهای تغییر
پیامدهای سکوت سازمانی بر احساسات و واکنشهای رفتاری کارکنان
شخصیت
مدل پنج عاملی شخصیت
سکوت سازمانی و ابعاد شخصیت
پیشینه تحقیقاتی
منابع: