عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق استقلال زنان و رفتار باروری
فرمت فایل: word
تعداد صفحات: 40
این نظریه که از مشهورترین نظریات جمعیتی است، اولین بار توسط تامسون[1] (1930) و نوتشتاین[2] (1953) ارایه شده بر اساس این نظریه، به موازات صنعتی شدن، سطح زندگی و شرایط بهداشت، بهبود یافته و در نتیجه سطوح مرگ و میر کاهش یافته است. کاهش باروری، تحت تاثیر این تغییرات، اندکی بعد از کاهش مرگ و میر رخ داده است که این کاهش مربوط به تغییر در شیوه زندگی اجتماع، شهرنشینی و صنعتی شدن می‌باشد. این عوامل در ابتدا باعث کاهش مرگ و میر میشوند که این امر به نوبه خود از طریق افزایش احتمال بقا کودکان باعث کاهش باروری میشود. بر این اساس شهرنشینی و صنعتی شدن، باعث ایجاد سبکی از زندگی میشود که پرورش بچهها را هزینهآور می سازد و به تدریج ارزشهای مربوط به داشتن فرزندان زیاد از بین میرود. شرط اساسی این نظریه این است که باروری پایین، نتیجه مستقیم نوسازی و صنعتی شدن است. انتقاد وارد شده بر این نظریه این است که صرفا توصیفی از تاریخ جمعیت شناسی کشورهای اروپای غربی است و مشخص نمیکند که چه سطحی از توسعه برای کاهش باروری مورد نیاز است. انتقاد دیگر اینکه نمیتواند به طور مناسب، وقایع جمعیتی کشورهای در حال توسعه را تبیین کند (سازمان ملل، 3: 1990).
منظور از نظریههای اجتماعی فرهنگی آن دسته از نظریههایی است که بر محوریت فرهنگی جامعه، رفتار باروری را تبیین کردهاند. بطور کلی مولفههای فرهنگی در زمره نظریههای اجتماعی و فرهنگی قرار می‌گیرند.
برخی از اندیشمندان و نظریه پردازان با بحث کردن بر این مسئله که در جوامع پیش از انتقال، ابزارهای نیل به موقعیت و پایگاه اجتماعی، نظام پاداش و تنبیه اجتماعی، ساختار خانواده و نظایر آن، همه به روشی سازمان مییافتند که ازدواجهای زودرس و باروری بالا را ترغیب کنند. این دسته از نظریه پردازان، اهمیت بعد اجتماعی را در تبیین پدیدههای جمعیتی به ویژه رفتار باروری برجسته کردهاند (خوشنویس، 1380: 56).
3-1- 2- نظریه جریان ثروت بین نسلی[3]
به نظر کالدول[4] در هر جامعهای شرایط اجتماعی خاصی وجود دارد که با تعیین حداقلها و حداکثرهای مطلوب رفتار باروری را تنظیم می‌کند. شرایط اجتماعی با طرح یک حداقل، مانع افت باروری در سطوح پایینتر از آن کف مشخص میشود. حتی اگر داشتن فرزند کمتر از آن مقدار، از نظر اقتصادی غیرعقلانی باشد و نیز همین شرایط اجتماعی با طرح یک سقف ماکزیمم، مانع افزایش سطح باروری در حدی بالاتر از آن سقف میشود. بنابراین، مساله اساسی در نظریه کالدول برای تفسیر انتقالهای جمعیتی، جهتگیری و میزان جریان ثروت بین نسلی یا تعادل خالص دو جریان ثروت، یکی از سوی والدین به فرزندان و دیگری از سوی فرزندان به والدین، در طی دوره زمانی از والدین شدن افراد تا هنگام مرگ آنهاست. نکته مورد تاکید در این نظریه این است که ممکن نیست کاهش باروری در جامعهای به وقوع بپیوندد، مگر آنکه واحد خانواده هم از نظر اقتصادی و هم از نظر عاطفی بصورت هستهای درآید (به نقل از خوشنویس، 1380: 58).
[1].Thamson
[2]. Nuteshtain
[3]. Intergeneration wealth flow theory
[4]. Kaldwell
فهرست مطالب
پیشینه تحقیق
تحقیقات داخلی
تحقیقات خارجی
مبانی نظری
نظریه های اجتماعی و فرهنگی
نظریه انتقال جمعیت
نظریه جریان ثروت بین نسلی
نظریه ارتقا اجتماعی
نظریه های اقتصادی
نظریه های اجتماعی
باروری به مثابه کنش اجتماعی
نظریه کنش اجتماعی
واحد کنش داوطلبانه
کارکردهای نظام کنش
نظریه منابع در دسترس
منابع فارسی