بررسی و تبیین نگرش والدین دانش آموزان نسبت به مشاوره و راهنمایی در دوره ابتدایی مدارس
چکیده:
هدف از این مطالعه "بررسی و تبیین نگرش والدین دانش آموزان نسبت به مشاوره و راهنمایی در دوره ابتدایی مدارس شهرستان کاشان" می باشد.مشاوره و راهنمایی درمدارس برنامه‌ای حیاتی است که در عرصه‌ی تعلیم و تربیت جهان (خصوصاً دوره‌ی آموزش عمومی) از سال‌های دور مورد توجّه قرار گرفته است. چرا که طیّ این دوره دانش‌آموزان در مرحله‌ی آغازین تجربه‌های اجتماعی توأم با رشد فردی قرار دارند.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی و از نوع پیمایشی است که در سال 1393 در شهر کاشان انجام گرفته است. در این تحقیق از پرسشنامه خودساخته (محقق ساخته) که دارای 15 سوال بود که به تایید استاد راهنما رسید ، استفاده شده است.
جامعه مورد نظر در این تحقیق کل والدین دانش اموزان شهر کاشان می باشد. نمونه اماری در این تحقیق تعداد 100 نفر از والدین که نزد مشاور رفته و تعداد 100 نفر که به مشاوره نرفته اند.
روش پژوهش در این تحقیق پیمایش – توصیفی می باشد که داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه وارد برنامه SPSS شده و تحلیل داده ها به صورت جدول و نمودار گزارش شده است.
نتایج تحقیق نشان می دهد که بین نگرش والدین به مشاوره با توجه به سن ، جمعیت خانواده و نوبت مشاوره تفاوت معنی داری وجود ندارد.
کلیدواژه: مشاوره ، والدین ، دوره متوسطه ، آموزه دینی.
فهرست مطالب
چکیده: د
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه : 2
1-2- بیان مسئله 3
1-3- اهمیت وضرورت موضوع 3
1-4- اهداف پژوهش 4
1-4-1- هدف اصلی 4
1-4-2- اهداف فرعی 4
1-5- فرضیه های پژوهش 5
1- 6- مفاهیم و واژگان اختصاصی پژوهش 5
فصل دوم
ادبیات تحقیق
2-1- مقدمه 8
2-2- تعاریف راهنمایی و مشاوره 9
2-3- اهداف مشاوره و راهنمایی 10
2-4- ضرورت فعالیتهای راهنمایی ومشاوره درمدارس: 11
2-5- اهمیت مشاوره 11
2-6- تاریخچه ی روانشناسی مشاوره 14
2-7- تکنیک های مشاوره و مبانی فکری آن 16
2-8-مکتب های مهم در روان شناسی مشاوره 16
2-8-1- مکتب مشاوره مستقیم : 16
2-8-2- مکتب مشاوره غیر مستقیم : 17
2-8-3- مکتب مشاوره نیمه مستقیم : 17
2-9- روشهای مورد استفاده در روان شناسی مشاوره: 17
2-10- نقش مشاور در مدارس 17
2-11- نقش مشاور در امور تحصیلی: 18
2-12- فرایند مشاوره : 19
2-13- فایده و اهمیت مشاوره و راهنمایی 20
2-14- هدفهای مشاوره 21
2-15- اهداف انی روان شناسی مشاوره 21
2-16- اهداف غایی ونهایی روان شناسی مشاوره : 23
2-17- خصوصیات مشاوران 23
2-18- نقش مشاوردرمدارس: 24
2-19- نقش مشاور درامور تحصیلی 25
2-20- نقش مشاوران درتأمین بهداشت روانی دانش آموزان 26
2-21- ضرورت مشاوره و راهنمایی و وظایف مشاور و راهنما 29
2-22- مشاوره چه وظایفی دارد ؟ 29
2-23- مشاور در رابطه مشاوره ای : 29
2-24- عمده ترین اهداف هدایت تحصیلی توسط مشاوران: 33
2-25- نقش مشاور درامور تحصیلی 34
2-25-1- ضرورت فعالیتهای راهنمایی ومشاوره درمدارس: 35
2-25-2- خصوصیات مشاوران 36
2-25-3- نقش مشاوردرمدارس: 37
2-25-4- نقش مشاوران درتأمین بهداشت روانی دانش آموزان 38
2-26- نقش مشاوران در تامین بهداشت روانی دانش اموزان: 42
2-27- نگرش والدین به مشاوره در آموزه های دینی 43
2-28- و ظایف مشاوران 43
2-29- اهمیت راهنمایی: 45
2-30- اندازه گروه وطول جلسات مشاوره 45
2-31- خصوصیات را هنما و مشاور از دیدگاه اسلام 45
2-32- ضرورت فعالیت های راهنمایی ومشاوره درمدارس 46
2-33- انواع گروهها 48
2-33-1- گروههای راهنمایی 48
2-33-2- گروه بزرگ راهنمایی: 49
2-33-3- گروه کوچک راهنمایی: 49
2-33-4- نشست های کلاسی: 49
2-33-5- گروههای روابط انسانی : 50
2-33-6- کلاسهای راهنمایی: 50
2-33-7- گروههای مشاوره وروان درمانی 51
2-33-8- گروههای همدرد(همشکل): 51
2-33-9- گروههای مورد مدار: 51
2-33-10- گروههای توانش بشری: 51
2-33-11- گروههای مشاروره ای همگنان : 52
2-33-12-گروههای مشاورت 52
2-33-12-1- گروههای مشاورتی مورد-مدار 52
2-33-12-2- گروههای اموزشی –تجربی 52
2-34- تصویری از روابط انسانی 53
2-34-1- روابط سالم وناسالم 53
2-35- نیاز های بشری در رابطه با مشاوره گروهی 55
2-36- نیاز های فیزیولوژیک: 56
2-37- نیاز به امنیت : 56
2-38- محبت وتعلق: 57
2-39- عزت: 58
2-40- تحقق خویشتن : 58
2-41- مفهوم مشورت دراسلام 59
2-42- دلایل بررسی مشاوره از دیدگاه اسلام : 60
2-43- اهمیت مشاوره در احادیث: 63
2-44- پیشینه تحقیق 64
2-44-1- تحقیقات داخلی 64
2-44-2- تحقیقات خارجی 64
فصل سوم
روش تحقیق
3-1- مقدمه 67
3-2- جامعه آماری مورد بررسی 67
3-3- نمونه شیوه نمونه گیری 67
3-4- روش و ابزار گردآوری اطلاعات 68
3-5- روایی و پایایی ابزار سنجش 68
3-5-1- روایی 69
3-6- پایایی 69
3-6-1- پایایی پژوهش 69
3-7- روشهای تحلیل آماری 69
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده های تحقیق
4-1- مقدمه 72
4-2- تحلیل توصیفی 72
4-3- آمار استنباطی 85
فصل پنجم
نتایج ، پیشنهادات و راهکارها
5-1- مقدمه 88
5-2- آرمون فرضیات 88
5-3- محدودیتهای پژوهش 89
5-3-1- پیشنهادات محقق 89
5-4- پیشنهادهای محقق: 90
منابع و مآخذ: 91
فهرست جداول
جدول 4.1: توزیع فراوانی سن والدین 72
جدول 4.2: توزیع فراوانی تحصیلات والدین 73
جدول 4.3: توزیع فراوانی جمعیت خانواده 74
جدول 4.4: توزیع فراوانی نوبتهای مراجعه به مشاور در سال 75
جدول 4.5: توزیع فراوانی نمرات نگرش به مشاوره 76
جدول 4.6: توزیع فراوانی سوال 1 77
جدول 4.7: توزیع فراوانی سوال 2 77
جدول 4.8: توزیع فراوانی سوال 3 78
جدول 4.9: توزیع فراوانی سوال 4 78
جدول 4.10: توزیع فراوانی سوال 5 79
جدول 4.11: توزیع فراوانی سوال 6 79
جدول 4.12: توزیع فراوانی سوال 7 80
جدول 4.13: توزیع فراوانی سوال 8 80
جدول 4.14: توزیع فراوانی سوال 9 81
جدول 4.15: توزیع فراوانی سوال 10 81
جدول 4.16: توزیع فراوانی سوال 11 82
جدول 4.17: توزیع فراوانی سوال 12 82
جدول 4.18: توزیع فراوانی سوال 13 83
جدول 4.19: توزیع فراوانی سوال 14 83
جدول 4.20: توزیع فراوانی سوال 15 84
جدول 4.21: مقایسۀ والدین در نگرش به مشاوره با توجه به سن 85
جدول 4.22: مقایسۀ افراد در نگرش به مشاوره با توجه به جمعیت خانواده 85
جدول 4.23: مقایسۀ والدین در نگرش به مشاوره با توجه به سطح تحصیلات 86
جدول 4.24: رابطه نگرش به مشاوره و نوبتهای مراجعه 86
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه :
مشاوره می‌تواند یک مهارت برای پیش‌گیری از حاد شدن مشکلات عادی، شکست تحصیلی، بحران‌های عاطفی و بزه‌کاری در دانش‌آموزان به‌شمار آید. هم‌چنین مشاوره می‌تواند یک راهکار برای ایجاد محیط سالم به منظور کمک به دانش‌آموزان در مواجهه با فشارهای روانی و تعارضاتی که در رشد و تکامل خود با آن‌ها روبه‌رو می‌شوند قلمداد گردد و یک نیروی محرّک عمده برای کمک به دانش‌آموزان به هنگام رویارویی با مشکلات باشد تا از طریق ارزیابی و شناخت مشکل خود، مشاوره‌ی فردی یا گروهی، مشورت با والدین یا معلّم و ایجاد تغییرات در محیط به فرد کمک نماید. (تامپسون و رادولف 1988)
برای مشاوره¬ی گروهی همچون هر عمل دیگری باید یک زیر بنای منطقی وجود داشته باشد.این امر هم باید در مورد هر فرد مشاور صدق کند یعنی این که هر مشاوری برای موفق بودن در کار خود باید زیر بنایی برای نحوه عمل خود پیدا کند تا کار اورا با معنا وموثر سازد.فلسفه پیدایش رونق نظریه های گوناگون مشاوره از همین جا ناشی می شوداین که می گوییم فلان مشاور رفتارگرا وان دیگری روان کاو یا پیرو ادلر وغیره است به این معنا است که او مبنای کار خود را فلان نظریه قرار داده است وبر مبنای ان عمل می کند یعنی مشاور انسان و مراجع خودرا ان گونه می بیند که ان نظریه توجیه می کندوعوامل تغییر وراههای درمان را همان می داند وبه ان عمل می کند که ان نظریه پیشنهاد می نماید البته برای یک مشاور یا درمانگر اجباری نیست که حتما یکی از نظریه های موجود را مبنای کار خود قرار دهد.اما لازم است کار مشاوره یا روان درمانی بر اصولی منظم ومدون استوار باشد ممکن است درمانگر با توجه به برداشتی که خود از جهان دارد انگونه که خود را می بیند نظریه مخصوص به خود اتخاذ نماید اما مهم این است که نظریه او باید مدون و مبتنی بر اصول باشد یعنی شخصیت واوامر سازنده ی انسان را ترسیم کند ومکانیسمهای تغییریادگرگونی در جهت سلامت روانی که لازم کار اواست مشخص نماید ودر عمل انهارا بیازماید وسرانجام انهارا سرلوحه کار خود قرار دهد وبه انها عمل نماید. (نوابی نژاد ،1373، 61)
در جامعهی جهانی امروز که زندگی جز با دیگران امکان پذیر نیست،تفکر در مورد چگونگی زندگی و انتخاب های مهم دیگران مانند مشکلات درسی و روحی و روانی دانش آموزان هنگام تحصیل و انتخاب رشته تحصیلی حتی انتخاب شغل درست، تنها وظیفه مشاور مدرسه نیست، بلکه همه باید دست به دست هم دهیم و تلاش کنیم تا با همکاری و هدایت ما انتخابهای شایسته ای برای فرزندان ایران اتفاق بیفتد. (همان منبع)